Save the environment, Save the future

Month: January 2017

Microbeads- what? why? how?

What are Microbeads?

These are tiny granules (1 mm to 0.1 µm) that vary in shape, density, chemical composition, formation and function. [1]

They are found in;

  • Scrubs
  • Toothpastes
  • Shower gels
  • Cleansers
  • Cleaning products
  • Printer toners
  • Plastic blasting
  • Anti-slip applications
  • Anti-block applications
  • Medical applications

Industrial applications such as;

  • Oil and gas exploration
  • Textile printing
  • Automotive molding

Microbeads or microplastics?

“Microplastics” are plastic matter found in water and soil, that are less than 5 mm in size. This may take different shapes [2]. This includes microbeads. In other words all those plastics and polythene dumped in to the sea and oceans that undergoes weathering and tattering eventually become microplastics. Yet, microbeads are anthropogenic. They are man-made and released to the environment as micro particles.

This article will focus on microbeads.

Why is it considered a pollutant?

As of any pollutant in water even these tiny plastic pieces contaminates the environment. Most of these products are washed down the sink. These then flows through drainage systems and ends up in water bodies like lakes, rivers and the ocean.

In water bodies they separate into layers according to the density. Light weighted or low density microbeads/ microfibers  float on the surface where as high density ones mix with sediments and the rest, in the middle of the water body according to their weight.

These particles are mainly non-degradable. As of any plastic, it retains in the environment for a long long time. What’s worse is that they even adsorb other chemical pollutants into their tiny bodies. Like Persistent Organic Pollutants (POPs), that are already present in water. So, may it be a human, fish, bird or any animal that ingest these tiny particles ingest another bunch of chemicals too [1].

Human ingestion

A study by  Tanaka and Takada on “Microplastic fragments and microbeads in digestive tracts of planktivorous fish from urban coastal waters” proves that these beads, fibers and even plastic fragments can be accumulated in fish. The fish they have used in this study is, Japanese anchovy (Engraulis japonicus), a fish that feeds and hangs around in surface and subsurface levels of the oceans. The results says that 77% of the samples contained plastics. Out of that 7.3% were microbeads and  5.3% were filaments. The rest composed of other plastics such as polythene and foams [3].

Another study on Blue fin tuna (Sinhala: Balaya) shows that gut content had particles of microplastics that came from its pray, myctophid fish [4]. On the same phenomenon, any predative fish can be contaminated with microbeads.

What would your chance of eating one of these fish be?

Anyhow, no research was found on direct connection between microbeads ingestion and  ingestion of other chemical pollutants adsorbed into these microbeads, which is highly possible.

This also reveals the fact that microbeads are present in ocean waters. Which means even your salt can contain these particles!!!! How about keeping a microscope in the kitchen???

Sea food fried rice, sea food pizza, pasta, spegeti, noodles, almost anything made out of seafood are  delicacies among many people. Prawns, squids, octopuses can easily get these particles ingested through their pray animals. Bivalves such as oysters, clams, mussels, .. etc are filter feeders that filters the water to obtain their meal. Thus they can easily ingest and accumulate Microbeads in their gut.

How to prevent?

Well, it’s easy. Cut the source..stop using these ex-foliating items such as Scrubs, Shower gels, Cleansers.., etc. That will cut a greater portion of the contamination. How much you may ask,

According to; Napper and Thompson [5] microbeads incorporated in personal care products as ex-foliants varied somewhere around 137,000 to 2,800,000 per 150ml bottle. It is also reported that some products that are used on a daily basis could release about 94,500 microbead particles per application, to household waste water [5].

Even if we stop dumping microbeads to water bodies today, microbeads already in the water and sediments of rivers, lakes, seas and oceans today, will remain there for another 100 years or so.

How can you identify whether your product contains microbeads? 

I found one in a facial scrub..

All the beads in products are NOT microbeads. There are other degradable chemicals too. To identify correctly, read the “Ingredients” section and look for names; polyethylene (PE), polypropylene (PP), polyethylene terephthalate (PET), polymethlyl methacrylate (PMMA) or nylon [6].

It’s simple and also allows you to be a contributor towards a healthy environment, until laws are set and implemented.

It is essential to take measures to bring up rules and regulations to reduce and eventually ban microbeads in products.

In addition, the efficiency of water purification systems should be enhanced to remove microbeads and microfibers from household water supply systems.

References

  1. Microbeads – A Science Summary, https://www.ec.gc.ca/ese-ees/ADDA4C5F-F397-48D5-AD17-63F989EBD0E5/Microbeads_Science%20Summary_EN.pdf (Acessed January 2017).
  2. What are microplastics?, NOAA,  http://oceanservice.noaa.gov/facts/microplastics.html  (Acessed January 2017).
  3. Tanaka, K., Takada, H., Microplastic fragments and microbeads in digestive tracts of planktivorous fish from urban coastal waters, Scientific Reports, 2016; doi:10.1038/srep34351. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5043373/ (Accessed January 2017).
  4. Young, J.W., Lamb, T.D. Le D, Bradford, R.W., Whitelaw, A.W., Feeding ecology and interannual variations in diet of southern bluefin tuna, Thunnus maccoyii, in relation to coastal and oceanic waters off eastern Tasmania, Australia. Environmental Biology of Fishes, 1997, 50: 275–291.
  5. Napper, I. E. Thompson, R. C., Characterisation, Quantity and Sorptive Properties of Microplastics Extracted From Cosmetics. Marine Pollution Bulletin (in press), 2015.
  6. Plastic Microbeads:  Ban The Bead!, http://storyofstuff.org/plastic-microbeads-ban-the-bead/ (Accessed January 2017)

Bibliography

  1. Ecologically relevant data are policy-relevant data (Microplastics reduce fish hatching success and survival) https://static1.squarespace.com/static/55b29de4e4b088f33db802c6/t/575897eac6fc08df251b2c54/1465423853163/Rochman+Science+2016.pdf (Accessed January 2017).
  2. Reisser, J., Shaw, J., Wilcox, C., Hardesty, B.D., Proietti, M., Thums, M., et al., Marine Plastic Pollution in Waters around Australia: Characteristics, Concentrations, and Pathways, PLoS ONE, 2013 8(11): e80466. doi:10.1371/journal.pone.0080466. http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080466 (Accessed January 2017).
  3. Katsnelson, A., Microplastics present pollution puzzle, Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 5547–5549, doi: 10.1073/pnas.1504135112. http://www.pnas.org/content/112/18/5547.full (Accessed January 2017).

Water- are you drinking safe?

How water gets contaminated?

This is a really simple incident that cause a devastating result.  All those toxic chemicals emitted to atmosphere are then pours back to earth with rain, contaminates water bodies and soil. Those that are absorbed into soil, may it be through rain or direct spray to earth such as pesticides, are then seep in to ground water and comes back to us through wells.

Water can get contaminated with microorganisms, biotoxins, heavy metals and other toxic chemicals.

Source: http://www.precisionnutrition.com/all-about-drinking-water

Effects of climate change on water

In addition to water contamination due to anthropogenic chemicals,  Climate change is another  driver behind water contamination and thereby, waterborne diseases. Intensive rain as well as intensive droughts resulted by climate change, cause increase and spread of various pathogenic bacteria and virus.

In addition, droughts can concentrate the chemical contaminants in water. flooding due to heavy rains can result in water contamination through mixing with sewage systems and thereby increase the exposure to waterborne diseases. In addition,  melting glaciers due to increased temperature can result in releasing chemicals trapped in them to oceans and thereby contaminate the marine life[1].

Contaminated water can be a cause for many diseases [1, 2]

Water can be a media that cause diseases related to heavy metals and other hazardous chemicals. In addition, there are some diseases directly related to water contaminated with pathogens.

  • Polio
  • Malaria
  • Cholera
  • Dengue
  • Scabies
  • Typhoid
  • Anaemia
  • Botulism
  • Fluorosis
  • Trachoma
  • Hepatitis
  • Diarrhea
  • Giardiasis
  • Ascariasis
  • Trichuriasis
  • Arsenicosis
  • Malnutrition
  • Legionellosis
  • Leptospirosis
  • Schistomiasis
  • Dracunculiasis
  • Onchocerciasis
  • Lead poisoning
  • Cryptosporiodiosis
  • Campylobacteriosis
  • Lymphatic filariasis
  • Hookworm infection
  • Ring Worm or Tinea
  • Methaemoglobinemia
  • Cyanobacterial toxins
  • Japanese encephalitis

*** I recently came across this study on “DRINKING WATER AND CHILDREN’S HEALTH” By Sonya Lunder, Senior Analyst, EWG. Gives an alarming message.

Standards for drinking water

Indicated below are the standards for drinking water set by World Health Organization and by different countries [3].

Parameter World Health Organization European Union United States China Canada
Acrylamide “ 0.10 μg/l “ “ “
Arsenic 10μg/l 10 μg/l 10μg/l 50μg/l “
Antimony ns 5.0 μg/l 6.0 μg/l “ “
Barium 700μg/l ns 2 mg/L “ “
Benzene 10μg/l 1.0 μg/l 5 μg/l “ “
Benzo(a)pyrene “ 0.010 μg/l 0.2 μg/l 0.0028 μg/l “
Boron 2.4mg/l 1.0 mg/L “ “ “
Bromate “ 10 μg/l 10 μg/l “ “
Cadmium 3 μg/l 5 μg/l 5 μg/l 5 μg/l “
Chromium 50μg/l 50 μg/l 0.1 mg/L 50 μg/l (Cr6) “
Copper “ 2.0 mg/l TT 1 mg/l “
Cyanide “ 50 μg/l 0.2 mg/L 50 μg/l “
1,2-dichloroethane “ 3.0 μg/l 5 μg/l “ “
Epichlorohydrin “ 0.10 μg/l “ “ “
Fluoride 1.5 mg/l 1.5 mg/l 4 mg/l 1 mg/l “
Lead “ 10 μg/l 15 μg/l 10 μg/l “
Mercury 6 μg/l 1 μg/l 2 μg/l 0.05 μg/l “
Nickel “ 20 μg/l “ “ “
Nitrate 50 mg/l 50 mg/l 10 mg/L (as N) 10 mg/L (as N) “
Nitrite “ 0.50 mg/l 1 mg/L (as N) “ “
Pesticides (individual) “ 0.10 μg/ l “ “ “
Pesticides — Total “ 0.50 μg/l “ “ “
Polycyclic aromatic hydrocarbons l “ 0.10 μg/ “ “ “
Selenium 40 μg/l 10 μg/l 50 μg/l 10 μg/l “
Tetrachloroethene and Trichloroethene 40μg/l 10 μg/l “ “ “

Drinking safe water

Water purification systems made a devastating rise in sale once in Sri Lanka, when it was announced that CKDue (Chronic Kidney Disease due to unknown etiology) is caused by water. Marketing wise, one may think this as a promotion. But I only want to mention, to what extent your water purifier can clean your water.

Table 1: Water purification systems, their efficiency in purifying and mechanisms [4, 5, 6, 7,8].

Water purification method What it filters off Mechanism of purification
SODIS( “Solar water disinfection”) The UV-A rays in sunlight kill germs such as viruses, bacteria and parasites (giardia and cryptosporidia). Clear PET bottles are filled with the water and set out in the sun for 6 hours.

 

 
Boiling Kills Pathogens, drives out some of the Volatile Organic Compounds (VOCs) Place the water in a clean container and bring it to a full boil and continue boiling for at least 3-5 minutes. Boiled water should be kept covered while cooling. If the water is cloudy, filter before boiling.
Distillation Nitrates, chloride, and other salts, sediment, metals, The water is boiled in a chamber causing water to vaporize, and the pure (or mostly pure) steam that moves to a different part of the unit, is cooled until it condenses back into liquid water.
Sediment Filters Asbestos fibers, cysts and some organic particles Fiber or Ceramic filters provide mechanical filtration
Activated Carbon Filters are of two types

 

 Contaminant particles are removed by filtration and adsorption to the surface of the carbon particles. But, hot water can release trapped contaminants into the water stream
1. Granular Activated Carbon (GAC) Can reduce chlorine and particulate matter as well as improve the taste and odor of the water.
2. Solid Block Activated Carbon (SBAC) Pesticides, herbicides, chlorine, chlorine byproducts  and particulate matter such as parasitic cysts, asbestos, etc

 
Reverse Osmosis (RO) Protozoa (Cryptosporidium, Giardia), bacteria (Campylobacter, Salmonella, Shigella, E. coli), viruses (Enteric, Hepatitis A, Norovirus, Rotavirus), chemical contaminants (metal ions, aqueous salts), including sodium, chloride, copper, chromium, and lead; may reduce arsenic, fluoride, radium, sulfate, calcium, magnesium, potassium, nitrate, and phosphorous.

Asbestos, and all of the cancer-causing “radionuclides”[5]

***Some pesticides, solvents and other volatile organic chemicals (VOCs) are not completely removed by RO. A good activated carbon post filter is recommended to reduce these contaminants [6].

 a separation process which uses water pressure (in excess of the osmotic pressure) to force water molecules through a semipermeable membrane.
KDF (Kinetic Degradation Fluxion)

Filter

 Removes chlorine, Kill algae and fungi, Controls bacterial growth in the filter, Remove hydrogen sulfide, iron, lead, cadmium, aluminum, mercury, arsenic and other inorganic compounds, Partially reduce hardness

***Do not, by themselves, remove organic chemicals (pesticides, disinfection byproducts, MTBE, etc.), or parasitic cysts
Atmospheric Water Generators (AWG) Removes virtually all bacteria and common viruses, remove volatile organic chemicals. VOCs such as ether, viruses, bacteria, VOCs, inorganic chemicals, dirt, pollution and residual chlorine. A condensation unit receives a clean humid airflow and condenses water vapor into liquid.
Activated Alumina reduce levels of fluoride, arsenic, and selenium without using distillation or reverse osmosis.

****Activated alumina devices can accumulate bacteria, so treated water may have higher bacteria counts than raw water.

 Water containing the contaminant is passed through a cartridge or canister of activated alumina which adsorbs the contaminant [7].

 

Those are what came with new technologies. In Sri Lanka, there are natural seeds that does more or less similar job.

  • Several researches shows that Moringa oleifera seeds (Sinhala: Murunga) are efficient in removing heavy metals such as cadmium, copper, chromium, and lead from water [9].
  • Dried Vitex negundo leaves is the best way to reduce Total Solids in untreated water and bring it to the standard level [10].
  • Caesalpinia bonduc (Sinhala: Kumburu) seeds (traditional method of removing water hardness existed among ancients in Sri Lanka)

To conclude with, I would suggest that first thing we need to be doing is to check the water source to understand what it is contaminated with and then go for the best suitable purification method.

References

  1. Waterborne Diseases, Health Impacts of Climate Change, National Institute of Environmental health science (accessed January, 2017) https://www.niehs.nih.gov/research/programs/geh/climatechange/health_impacts/waterborne_diseases/
  2. Water-borne Diseases: types and information, Disabled World (accessed January 2017) https://www.disabled-world.com/health/water-diseases.php
  3. https://en.wikipedia.org/wiki/Drinking_water_quality_standardse3
  4. SODIS (accessed January 2017), http://www.sodis.ch/methode/anwendung/index_EN
  5. A Guide to Drinking Water Treatment Technologies for Household Use, Centers for Disease Control and prevention (accessed January 2017), https://www.cdc.gov/healthywater/drinking/home-water-treatment/household_water_treatment.html
  6. What Does a Top-Quality Reverse Osmosis System Remove from Tap Water?, Pure Water Products, LLC (accessed January 2017), http://www.purewaterproducts.com/articles/what-does-ro-remove
  7. Drinking Water Treatment Methods, Drinking Water Resources (accessed January 2017), http://www.cyber-nook.com/water/solutions.html#ion
  8. Comparison of Treatments and Options for Drinking Water, Air 2 water (accessed January 2017), http://www.air2water.biz/compare-water-purification-systems.html 
  9. Heavy Metal Removal from Water using Moringa oleifera Seed Coagulant and Double Filtration, Ravikumar K, Prof.Sheeja A K, (accessed January 2017) http://www.ijser.org/researchpaper%5CHeavy-Metal-Removal-from-Water-using-Moringa-oleifera-Seed-Coagulant-and-Double-Filtration.pdf 
  10. Withanage, S., Tissera, D., Gihan,M.,Traditional ways of water purification, First National Symposium on the Potential Health and Environmental Impacts of Exposure to Hazardous Natural and Man-made Chemicals and their Proper Management, 2012, 34-40.

ඇතුවත් බැරි නැතුවත් බැරි “රසදිය” (Mercury- Hg)

  • රසදිය (Mercury) පිළිබඳ දැනගත යුත්තේ ඇයි?
  • රසදිය අපට හානිකර වන්නේ කෙසේද?
  • රසදිය සිරුරට ඇතුළුවිය හැක්කේ කෙසේද?
  • පර්යේෂණ මඟින් හෙළිකර ගන්නා උපරිම දරාගත හැකි රසදිය මට්ටම්
  • මාළු සමඟ රසදිය නොමිලේ!!!
  • සුදු වෙන්නම ඕනිද?

රසදිය (Mercury) පිළිබඳ දැනගත යුත්තේ ඇයි?

රසදිය යනු බැර ලෝහ ගණයෙහි ලා සැලකෙන රසායනික මූලද්‍රව්‍යයකි. අද වනවිට ලෝකය මෙහි ගුණයන්ට වඩා නුගුණ පිළිබඳ කතා බස් කරති. මීට හේතුව වන්නේ. උපකරණ, කාර්මික ක්‍රියාවලි, දිලීර නාශනය වැනි භාවිත සඳහා මෙතෙක් යොදාගත් රසදිය, මිනිස් ශරීර තුල වාර්තා වීමයි.
මෙය සිදුවීම ආරම්භ වූයේ අද ඊයෙක නොවේ. රසදිය හා බැඳුණු ලොව විශාලතම ඛේදවාචකය ලෙස සැලකෙන්නේ ජපානයේ මිනමාටා බොක්කේ සිදුවූ රසායනික අනතුරයි. මිනමාටා බොක්කේ පිහිටි “චිසෝ” නම් කර්මාන්තශාලවෙන් 1932 සිට 1968 දක්වා අපවහන ජලය හරහා මිනමාටා බොක්කට නිකුත් කරන ලද මෙතිල් මර්කරි නැතහොත් මෙතිල් රසදිය එහි මත්ස්‍යයන් හරහා මිනිසුන්ට සහ සතුන්ට ශරීරගතවීමෙන් හටගත් ස්නායු රෝගී තත්වය නම් කරන ලද්දේ ද “මිනමාටා රෝගය” නමිනි. මේ රෝගී තත්වයට ගොදුරු වූයේ එකල සිටි ජනතාව පමණක් නොවේ. අදටත් මේ රෝගයට ගොදුරු වූවන් ජපානයේ ජීවත් වේ. ඔවුන්ට ගෞරවයක් වශයෙන් 2013 ඔක්තෝබර් 10 වන දින අත්සන් කරන ලද එක්සත් ජාතීන්ගේ රසදිය පිළිබඳ සම්මුතිය, මිනමාටා සම්මුතිය ලෙස නම් කරන ලදී.

රසදිය වල පරමාණුක ක්‍රමාංකය 80 වන අතර රසායනික සංකේතය වන්නේ Hg ය. මෙය, සම්මත උෂ්ණත්වයේදී හා පීඩනයේදී ද්‍රව අවස්ථාවේ පවතින එකම ලෝහයයි. මේ ගුණාංගය හේතුවෙන් රසදිය බොහෝ උපකරණ තුල භාවිතා වේ. පහත රූපයේ දක්වෙන්නේ ඉන් සමහරකි. 

රසදිය අපට හානිකර වන්නේ කෙසේද?

රසදිය යනු සිරුරට කිසිසේත්ම අවශ්‍ය වන මූලද්‍රව්‍යයක් නොවේ. එහි විෂ සහිත බව, නිරාවරණය වන රසදිය සංයෝගය මත රඳා පවතී. ඒ අනූව වඩාත් විෂ සහිත ආකාරය වන්නේ “කාබනික/ මෙතිල් මර්කරි” සංයෝගයන් ය. නමුත් කුමන ආකාරයෙන් වුවද පවතින රසදිය, සම මඟින් උරාගනු ලබන අතර එහි ඇති මේද ආකර්ෂක ගුණය නිසාම මේවා දේහයේ තැම්පත් වේ. රුධිරයෙහි රසදිය එක්රැස් වීමෙන් ආසාත්මිකතා, සමෙහි වේදනා හෝ ස්නායු පද්ධතිය කෙරෙහි අහිතකර බලපෑම් ඇතිවීම මෙන්ම රසදිය කෙරෙහි අධික ලෙස නිරාවරනය වීම තුලින්  ගැස්ම, දුර්වලතා, මතක ශක්තිය අඩුවීම, චර්ම රෝග, වකුගඩුවල ක්‍රියාකාරීත්වය අඩපණ වීම වැනි සායනික රෝග ලක්ෂණයන් ඇති කරයි.

රසදිය සිරුරට ඇතුළුවිය හැක්කේ කෙසේද?

  • බහුල වශයෙන් රසදියට නිරාවරණය වීම සිදු වන්නේ ආහාර මගිනි. විශේෂයෙන්ම රසදිය ශරීර ගත වූ මත්ස්‍යයන් අනුභවය මීට හේතු වේ.
  • දත් පිරවුම් (ඇමල්ගම්)
  • රසදියෙන් අපවිත්‍රනය වූ ජලය හා වාතය
  • රසදිය අඩංගු, සුදු වීම සදහා ආලේප කරන ක්‍රීම් වර්ග, සබන් ඇතුළු රූපලාවන්‍ය ආලේපන
  • බිදුනු සී.එෆ්.එල්./ ප්‍රතිදීප්ත විදුලි බුබුලු, කණ්නාඩි,
  • කාර්මික සහ කුඩා පරිමාණ රන් පතල් කර්මාන්තය,
  • රසදිය සම්බන්ධ රසායනාගාර රැකියා
    රසදිය සඳහා නිරාවරණය වීමේ අවදානම ඉහල නංවයි.

පර්යේෂණ මඟින් හෙළිකර ගන්නා උපරිම දරාගත හැකි රසදිය මට්ටම්

සාම්පල වර්ගය නිර්දේශිත මට්ටම
මිනිස් හිසකෙස්  කිලෝග‍්‍රෑමයට මිලිග්‍රෑම් 1.0 (1.0 ppm)
රුධිරය  මිලි ලීටරයට මයික්‍රො ග්‍රෑම් 5ත් 10ත් අතර (5 to 10 µg/L)
මූත්‍රා   ක්‍රියැටිනීන් ග්‍රෑමයට මයික්‍රොග්‍රෑම්ම 50 (50 µg/g creatinine)
ජලය මුළු රසදිය ප්‍රමාණය, ලීටරයට මයික්‍රො ග්‍රෑම් 1.0 (1 µg/ L)
වාතය රසදිය මූලද්‍රව‍යයේ වාෂ්ප සඳහා දිගුකාලීන නිරාවරණ මට්ටම, ඝන මීටරයට මයික්‍රො ග්‍රෑම් 0.2 (0.2 µg/m3 )
මිනිසා සතියකට, දරාගත හැකි මෙතිල් මර්කරි මට්ටම දේහ බර කිලෝග‍්‍රෑමයට මයික්‍රො ග‍්‍රෑම් 1.6 (1.6 µg/kg body weight per week for methylmercury).
මිනිසා දිනකට, දරාගත හැකි මුළු රසදිය ප්‍රමාණය දේහ බර කිලෝග‍්‍රෑමයට මයික්‍රො ග‍්‍රෑම් 2.0 (total mercury of 2 µg/kg body weight per day).

මාළු සමඟ රසදිය නොමිලේ!!!

ආහාර හරහා රසදිය ශරීරගතවීමේ වැඩිම අවධානය පවතින්නේ රසදිය වලින් දූෂිත ජලාශ වල මත්ස්‍යයන් ආහාරයට ගැනීම හරහා ය. මේ නිසා ලොව පුරා මත්ස්‍ය අනුභවය පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම් සිදු කරමින් සිටී. ඒ අනූව වඩාත් ආරක්ෂිත වන්නේ ආහාර දාමයේ පහළින් සිටින කුඩා මසුන් බහුලව ආහාරයට එක් කර ගැනීමයි. නමුත්, මත්ස්‍යයන් හරහා අපට අත්‍යවශ්‍ය ඔමෙගා 3 නම් මේද අම්ලය ලැබෙන බැවින් රසදිය අවම වන මාළු ආහාරයට ගැනීම මිස මාළු ආහාරය අත හැරීම නොකල යුතුය.

මෙහි ඉහළින් දක්වා ඇති මසුන් තුල තිබිය හැකි රසදිය ප්‍රමාණය අවම වන’තර පහළට යනවිට තිබිය හැකි රසදිය ප්‍රමාණය වැඩි වේ.  http://www.alzheimer-riese.it/index.php/contributi-dal-mondo/ricerche/5314-il-dilemma-del-mercurio-nel-pesce-benefico-o-dannoso-fino-a-provocare-l-alzheimer

සුදු වෙන්නම ඕනිද?

සුදු වීමට භාවිතා කරන ආලේපන සහ රසදිය යනු අද වන විට ලෝකයේ ප්‍රසිද්ධ මාතෘකාවකි. “සුදු වීම” හෙවත් “සම පැහැපත් කිරීම” යනු, සමෙහි මෙලනින් ස්ථරයේ සාන්ද්‍රණය අඩු කිරීම මගින් සමේ පැහැය (tone) හෝ සමේ වර්ණය අඩු කිරීම සදහා ස්වභාවික හෝ කෘතිම රසායනික ද්‍රව්‍යයන් භාවිතා කිරීමයි. සුදු වීම සඳහා භාවිතා කරන ආලේපන වල රසදිය ඇති බව සනාථ කෙරුණු පර්යේෂණ ලොවපුරා එමට ඇත. මේ පිළිබඳව, ශ්‍රී ලංකාවේ ආන්දෝලනාත්මක පර්යේෂණයක් සිදු කරන ලද්දේ පරිසර යුක්ති කේන්ද්‍රය මඟිනි. මෙයින් සඳහන් කරන පරිදි පරීක්ෂාවට ලක් කරන ලද ආලේපන සාම්පල 46 කින් 25ක් තුල රසදිය අන්තර්ගතව තිබූ අතර ලීටරයට මිලිග‍්‍රෑම් 30 167ක් වැනි ඉතා භයානක ඉහල මට්ටමකින් ද රසදිය අන්තර්ගතව තිබිණි.

ආලේපනයන් තුල අඩංගු වන විෂ බැර ලෝහ අතර රසදිය මුල්තැනක් ගනී. සම පැහැපත් කිරීමේ ක‍්‍රීම්, සබන් වර්ග සහ ආලේපන සඳහා සුදු කිරීමේ ප‍්‍රතිකාරකයක් ලෙස රසදිය භාවිතා කරනු ලැබේ. මෙම ආලේපනයන්හි ඇති රසදිය මෙලනින් ඇතිවීමේ නිෂේධ කාරකයක් ලෙස ක‍්‍රියාකරයි. මෙම නිෂ්පාදන, දේශ සීමා හෝ ස්ත‍්‍රී පුරුෂ භේදයකින් තොරව තද වර්ණයෙන් යුතු සමක් සහිත ජනතාව අතර ප‍්‍රචලිතය. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ආහාර හා ඖෂධ පාලන මණ්ඩලයට (FDA) අනූව, රුව අලංකරණයට යොදා ගන්නා ද්‍රව්‍යයක් ලෙස ඇස් වටා ගල්වන ආලේපනයන් සදහා රසදිය අඩංගු විය හැක්කේ ලීටරයට මිලිග‍්‍රෑම් 65 (0.0065%) ක් හෝ එහි ලෝහය එනම් ෆීනයිල් මර්කියුරික් ඇසිටේට් හෝ නයිටේ‍්‍රට් ලෙස ලීටරයට මිලිග‍්‍රෑම් 100 (0.01%) (වෙනත් හානිකර තත්වයක් නොමැතිනම්) පමණි. අනෙක් සියලූම ආලේපන සදහා රසදිය අඩංගු විය හැක්කේ උපරිමය ලීටරයට මිලිග‍්‍රෑම් 1ක් (0.0001%) පමණි. මෙය යහපත් නිෂ්පාදන ක‍්‍රියාවලියක් යටතේ නොවැලැක්විය හැකි ලෙස තිබිය හැකි උපරිම රසදිය ප‍්‍රමාණයයි.

සම සුදු කරවන ආලේපනයන්ගේ දිර්ඝ කාලීන භාවිතයේ ප‍්‍රතිඵල ලෙස ඇඟිලි පුරුක්, කන් හා තට්ටම් වල වර්ණක අධික වීම, මුහුනේ සම තුනී වීම සහ ඇස්වටා ප‍්‍රදේශය තද පැහැ ගැන්වීම (bleach panda effect) සිදුවිය හැක.

සම පැහැපත් කිරීම සදහා ඇතැම් ක‍්‍රීම් වර්ග වල යොදාගනු ලබන්නේ විටමින් වැනි පෝෂකයි. නමුත් ඇතැම් ආලේපන වල යොදා ගන්නා ටෙ‍්‍රටිනොයින්, හයිඩ්‍රොක්විනොන්, කොජික් අම්ලය වැනි රසායනික විවිධ අයුරින් හානිකර වේ. ටෙ‍්‍රටිනොයින් භාවිතා කිරීම නිසා පාරජම්බූල කිරණ සඳහා සම වඩා සංවේදී වේ. හයිඩ්‍රොක්විනොන් වල ඇති පිළිකාකාරක අවදානම හේතුවෙන් ඇතැම් රටවල තහනම් කරන ලද සංයෝගයකි. මීයන් සහ වෙනත් සතුන් යොදාගනිමින් කරන ලද පර්යේෂණයකදී මෙය ලියුකේමියාවට හේතුවන බව ද සම මත මෙම සංයෝගය ක‍්‍රියාකරන ආකාරය නිසා එය සමෙහි කැසීම් වැනි පීඩාකාරී තත්ව ඇති කරන උද්දීපකයක් වන බවද සොයාගෙන ඇත. කොජික් අම්ලය ද චර්ම දාහය සහ වෙනත් ආසාත්මිකතා වලට හේතු වන බව සොයාගෙන ඇත.

මෙම රසායනික නොමැතිව වුවද සම පැහැපත් කිරීම සඳහා යහපත් ලෙස සැලකෙන ආදේශක පවතී. විවිධ පර්යේෂණයන්ට අනූව ආබියුටින්, විටමින් සී, විටමින් ඊ, එල්-සිස්ටීන් සහ නියාසිනම්යිඞ් මෙවැනි සංයෝග අතර වේ.

Sources of information and photographs:

  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Minamata_disease
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Minamata_Convention_on_Mercury
  3. http://deq.utah.gov/Divisions/dwq/health-advisory/mercury/disposal/lamps.htm 
  4. http://www.hazwastehelp.org/mercury/mercury-lamps.aspx
  5. http://www.avondale.org/index.aspx?NID=2606
  6. http://www.nbcnews.com/id/22546056/ns/health/t/suffering-beauty-has-ancient-roots/#.WHuZXVUrLIU
  7. http://ehs.columbia.edu/RecycleMercury.html
  8. https://www.epa.gov/mercury
  9. http://www.who.int/foodsafety/publications/chem/mercuryexposure.pdf
  10. http://ejustice.lk/our-programme/2014-programme/January%2021,%202013-CEJ%20found%20high%20Mercury%20levels%20in%20Skin%20Whitening%20creams/CEJ-MERCURY%20Research%20paper%20Jan%202013.pdf 
  11. https://www.google.it/search?q=skin+whitening+contains+merury&oq=skin+whitening+contains+merury&aqs=chrome..69i57.8259j0j7&sourceid=chrome&ie=UTF-8#newwindow=1&q=skin+whitening+contains+mercury 

“Dirty dozen” exceeds 24 in number….

Persistent organic pollutants (POPs)

“Dirty dozen” are the first set of Persistent organic pollutants (POPs) banned by the Stockholm convention in 2004. Ever since 14 other chemicals have been added to the list. The committee is now reviewing 5 other chemicals to be added, which increase the list up to a total of 31 POPs.

Namely;

  1. Aldrin
  2. Chlordane
  3. DDT
  4. Dieldrin
  5. Endrin
  6. Heptachlor
  7. Hexachlorobenzene (HCB)
  8. Mirex
  9. Toxaphene
  10. Polychlorinated biphenyls (PCB)
  11. Polychlorinated dibenzo-p-dioxins (PCDD)
  12. Polychlorinated dibenzofurans (PCDF)
  13. Chlordecone
  14. Hexabromobiphenyl
  15. Pentachlorobenzene
  16. Lindane
  17. Alpha hexachlorocyclohexane (α-HCH)
  18. Beta hexachlorocyclohexane (β-HCH)
  19. Tetrabromodiphenyl ether and pentabromodiphenyl ether (commercial PentaBDE)
  20. Hexabromodiphenyl ether and heptabromodiphenyl ether (commercial OctaBDE)
  21. Perfluorooctane sulfonate (PFOS), its salts, and PFOSF
  22. Endosulfan
  23. Hexabromocyclododecane (HBCD)
  24. Hexachlorobutadiene (HCBD)
  25. Pentachlorophenol (PCP)
  26. Polychlorinated naphthalenes (PCNs)

Chemicals under review to be included in the list;

  1. Decabromodiphenyl ether  (DecaBDE)
  2. Short-chain chlorinated paraffins
  3. Hexachlorobutadiene (HCBD)
  4. Dicofol
  5. Perfluorooctanoic acid (PFOA)

Why POPs are so significant?

Well, these chemicals are “persistent” in the environment. In other words, once released, it will never leave or decay from the environment. Also, they are soluble in organic fluids like oils, fats, and liquid fuels. This character helps them to bio accumulate and become long range travelers. A POP released from Sri Lanka can end up in Antarctic! They tend to bioaccumulate and bio magnify. Which means it travels through food chains and concentrate towards the end. As the figure shows, it enters the food chain through grass and ends up in the infant who feeds on mother’s milk. Just look at the concentration of the chemical.. its low in grass, little high in cow and highest in the infant.

Persistent Organic Pollutants and Early Menopause in U.S. Women

There are hundreds of researches that show what these chemicals can do to human, to animals, plants, fungus, algae , bacteria and other organisms in the environment. Ingestion (consumption through mouth), inhalation or  absorption through skin may cause developmental defects, cancers, endocrine disruption within reproductive system, central nervous system or immune system.

 

Yet, there are countries still thinking whether to ban or not these chemicals in their land. Some countries have accepted the ban (ratified the Stockholm convention), yet import PCB contaminated transformers, burn POPs contaminated articles in open and use POPs contained or contaminated pesticides, fungicides, etc… It’s pathetic. But;

There are things each of us can do to reduce the emission and contamination of POPs.

As;

  1. Stop open burning of household waste.

There are number of items that can have POP chemicals in them. For example, plastics, PVC, electrical cables, textile, leather, carpets, rubber products, paper packages,.. etc. Thus it is not safe to burn anything in open air. Best thing would be to separate your household waste and submit to recycling centers. Specially electronic items and other non degradable waste.

  1. Reduce application of pesticides/ fungicides/ weedicides / insecticides and other pest controls available over the counter. There are natural substances you can use instead or repellents that can save your cultivation/ business.
  2. Be cautious of what you eat and drink. Even if someone has applied pesticides in your vegetables, you can avoid eating whole amount of those chemicals. Just;
    • Wash your vegetables thoroughly with flowing water
    • Avoid eating the peels of vegetables and fruits whenever possible
    • Allow veggies and fruits to be in open air for sometime before you store them in the fridge. This can help to get rid of volatile residues in them
    • Try gardening.. at least leafy vegetables can be supplied from your own garden.

4. Even if your meat contains POPs, you can avoid total ingestion by;

  • Avoiding fatty parts like skins of meat and fish
  • Avoid eating the gut, gills and heads of fish. Because the adipose tissues in head and other parts involved in food consumption, stores most of the fat soluble pollutants as well as heavy metals.

like to read more? here are some links;

  1. The POPs- Stockholm convention
  2. Health effects of POPs
  3. “POPs” by WHO
  4. Sources of POPs
  5. POPs- Air pollution Information System, UK
  6. Sources and Pathways of Persistent Organic Pollutants– IW:LEARN
  7. Sources of by-product POPs and their Elimination by Darryl Luscombe and Pat Costner, Greenpeace International Toxics Campaign, May 2001
  8. Persistent Organic Pollutant
  9. Persistent Organic Pollutants list
  10. Chemistry of Persistent Organic Pollutants
  11. POPs affects on women – Persistent Organic Pollutants and Early Menopause in U.S. Women, Natalia M. Grindler,Jenifer E. Allsworth,George A. Macones,Kurunthachalam Kannan,Kimberly A. Roehl,Amber R. Cooper Published: January 28, 2015http://dx.doi.org/10.1371/journal.pone.0116057

There’s much much more.. go surf as much as your brain requires. but just remember to do your part towards a toxics free future…

 

 

“කිලිටි දුසිම” ගණනින් දෙගුණය ඉක්මවයි!!!

ඉතා කුඩා සාණ්ද්‍රණ වලින් පවා ඇතිවිට විශාල වශයෙන් පරිසරයටත් මානුෂික සෞඛ්‍යටත්, අන් ජීවීන්ටත් ඉතා භයානක හානි ගෙනදෙන කාබනික රසායනික සංයෝග  දිගුකල් පවතින/හායනය නොවන කාබනික රසායනික දූෂක (Persistent organic pollutants -POPs) ලෙස හදුන්වයි. 

මේවායේ ආවේණික ලක්ෂණ වන්නේ, පරිසරය තුල ස්වභාවිකව හායනයට ලක් නොවීම, අර්ධ වශයෙන් වාෂ්පශීලී වීම, ජල ද්‍රාව්‍යතාවය අවම වීම සහ ඉතා සුළු සාණ්ද්‍රණයකදී පවා ජීවීන්ගේ ජෛව ක්‍රියාවලීන්ට හානිකර වීමයි. මීට අමතරව ජලය, හිම, මීදුම, වර්ෂාව, සතුන් සහ සුළඟ වැනි මාධ්‍ය හරහා ඉතා දිගු පරාසයක පැතිරීමට හැකියාව ඇති මේවා මිනිසා ඇතුළු ජීවීන් තුල සාන්ද්‍රගතවේ (Bioaccumulate). මූලික වශයෙන් මේවා මිනිස් හා කාර්මික ක්‍රියාවලීන්හි ඵල සහ අතුරු-ප්‍රතිඵල ලෙස නිපදවේ. 

එක්සත් ජාතීන්ගේ පාරිසරික වැඩසටහනේ පාලන මණ්ඩලය මගින් 1995 දී මුලින්ම හායනය නොවන රසායනික පිළිබදව විමර්ශනය අරඹන ලදී. මුලින්ම “කිලිටි දුසිම” (Dirty dozen) ලෙස හදුන්වා දෙමින් රසායනික වර්ග 12 ක් නම් කරන ලද අතර ස්ටොක්හෝම් සම්මුතිය මෙම සංයෝග තහනම් කිරීම ක්‍රියාත්මක කරන ලද්දේ  2004 වසරේ මැයි 17 වන දින සිටයි. එතැන් පටන් අද වනතුරු නව සංයෝග 14ක් “හායනය නොවන කාබනික දූෂක” (POPs) ලැයිස්තුවට ඇතුලත් කර ඇති අතර 2017 මැයි පැවැත්වීමට නියමිත 8 වන “පාර්ශව වල සම්මේලනයෙන්” (Conference of the Parties – COP 8) අනතුරුව තවත් ස‍යෝග තුනක් මීට ඇතුලත් කිරීමට නියමිතය.

ඒ අනූව හායනය නොවන කාබනික දූෂක වන්නේ;

කිලිටි දුසිම (Dirty dozen)

  1. ඇල්ඩ්‍රින් – Aldrin
  2. ක්ලෝඩේන් – Chlordane
  3. ඩයික්ලෝරො ඩයිෆීනයිල් ට‍්‍රයික්ලෝරො එතේන් – DDT
  4. ඩයල්ඩ්‍රින් – Dieldrin
  5. එන්ඩ්‍රින් – Endrin
  6. හෙප්ටක්ලෝර් – Heptachlor
  7. හෙක්සොක්ලෝරොබෙන්සීන් – Hexachlorobenzene (HCB)
  8. මිරෙක්ස් – Mirex
  9. ටොක්සෆේන් – Toxaphene
  10. පොලික්ලෝරිනේටඞ් බයිෆීනයිල්ස් – Polychlorinated biphenyls (PCB)
  11. ඩයොක්සීන් – Polychlorinated dibenzo-p-dioxins (PCDD)
  12. ෆියුරන් – Polychlorinated dibenzofurans (PCDF)

 අලුතින් ඇතුලත් කරන ලද ස‍යෝග 14;

  1. ක්ලෝඩෙකෝන් – Chlordecone
  2. හෙක්සබ්‍රෝමොබයිෆීනයිල් – Hexabromobiphenyl
  3. පෙන්ටාක්ලොරොබෙන්සීන් – Pentachlorobenzene
  4. ලින්ඩේන් – Lindane
  5. ඇල්ෆා හෙක්සාක්ලෝරොසයික්ලොහෙක්සේන් – Alpha hexachlorocyclohexane (α-HCH)
  6. බීටා හෙක්සාක්ලෝරොසයික්ලොහෙක්සේන් – Beta hexachlorocyclohexane (β-HCH)
  7. ටෙට්‍රාබ්‍රොමොඩ්යිෆීනයිල් ඊතර් සහ පෙන්ටබ්‍රොමොඩ්යිෆීනයිල් ඊතර් – Tetrabromodiphenyl ether and pentabromodiphenyl ether (commercial PentaBDE)
  8. හෙක්සබ්‍රෝමොඩයිෆීනයිල් ඊතර් සහ හෙප්ටබ්‍රෝමොඩයිෆීනයිල් ඊතර් – Hexabromodiphenyl ether and heptabromodiphenyl ether (commercial OctaBDE)
  9. ප-ෆ්ලූරො ඔක්ටේන් සල්ෆොනේට් (PFOS)  එහි ලවණ සහ සල්ෆොන්යිල් ෆ්ලුරයිඩ් (PFOSF) – Perfluorooctane sulfonate (PFOS), its salts, and PFOSF
  10. එන්ඩොසල්ෆාන් – Endosulfan
  11. හෙක්සාබ්‍රෝමොසයික්ලොඩොඩෙකේන් – Hexabromocyclododecane (HBCD)
  12. හෙක්සාක්ලොරොබියුටඩීන් – Hexachlorobutadiene (HCBD)
  13. පෙන්ටක්ලොරොෆීනෝල් – Pentachlorophenol (PCP)
  14. පොලික්ලෝරිනේටඩ් නැප්තලීන – Polychlorinated naphthalenes (PCNs)

අලුතින් ඇතුලත් කිරීමට නියමිත සංයෝග;

  1. ඩෙකාබ්‍රෝමොඩයිෆීනයිල් ඊතර් – Decabromodiphenyl ether  (DecaBDE)
  2. කෙටි දාම ක්ලෝරිනිකෘත පැරෆීන – Short-chain chlorinated paraffins
  3. හෙක්සක්ලෝරොබියුටඩීන් – Hexachlorobutadiene (HCBD)

ඇතුලත් කිරීම සඳහා සැලකීමට බඳුන්කර ඇති සංයෝග;

  1. ඩිකොෆොල් – Dicofol
  2. පර්ෆ්ලුඔරො ඔක්ටනොයික් අම්ලය – Perfluorooctanoic acid (PFOA)

මේ අනූව නුදුරු අනාගතය වන විට හායනය නොවන කාබනික දූෂක සංඛ්‍යාව 31ක් වනු ඇත.
වඩා වැදගත් වන්නේ මෙම සංයෝග වල ඇති හානිකර තත්වය අවබෝධ කර ගැනීමයි. එවිට මෙම සංයෝග සහිත ප්‍රභව හඳුනා ගැනිමටත් ඒවා ශරීරගත වීමෙන් වැළකීමටත් නිතැතින් යොමු වනු ඇත.

දිගුකල් පවතින රසායනික මිනිසා කෙරෙහි බලපාන ආකාර;

  • ස්නායු පද්ධතියේ, ශ්වසන පද්ධතියේ හා ආමාශයේ ක්‍රියාකාරීත්වයට බාධා පමුණුවයි.
  • අංගවිකල දරැවන් බිහිවීම සිදුවේ
  • ළදරුවන්ගේ උපත් බර අඩු කරයි
  • Prostate cancer හෙවත් පුරස්ථි ග්‍රන්ථි ආශ්‍රිත පිළිකා ඇති වීමට හේතු වේ.
  • දරුවන්ගේ ඉගෙනීම හෙමින් සිදුවේ
  • වර්ධනය හීනකරයි
  • දියවැඩියාවට හේතු වේ
  • ප්‍රතිශක්තීකරණ පද්ධතියේ ක්‍රියාකාරීත්වය දුර්වල කරයි
  • මානසික ව්‍යාකූලතාවය,
  • ඇසේ සහ ශ්වසන පද්ධතියේ අපහසුතා,
  • ඇසේ සහ ශ්වසන පද්ධතියේ ශ්ලේශ්මල පටල වල කැසීම්,
  • සමේ කුෂ්ඨ,
  • හෝමෝන වල වෙනස්කම්,
  • එන්සයිම ක්‍රියාවලියේ වෙනස්කම්,
  • හිසරදය,වමනය, කැස්ස වැනි රෝගී තත්ව,
  • ආහාර දිරවීමේ දුර්වලතා,                   ඇති වීමට හේතු වේ.

දිගුකල් පවතින රසායනික වෙනත් ජීවීන් කෙරෙහි බලපාන ආකාරය;

  • ප්‍රතිශක්තීකරණ පද්ධතියේ දෝෂ ඇති කරයි
  • පිළිකා ඇති කරයි
  • උපත් දෝෂ ඇති කරයි

උදා. සාගර ක්ෂීරපායී සතුන් වන මුහුදු ඌරන්, ඩොල්ෆින්, සීල් මසුන් හා මෝරුන් ආදියේ ගහනය විශාල ලෙස අඩුවීමට ලක්වීම,ගොඩබිම වෙසෙන අලි ඇතුන්, ගවයන්, පක්ෂීන් ආදියේ ගහනය අඩුවීම

  • පළිබෝධනාශක ශරීරගත වීම නිසා ශරීරයේ සිදුවන කැල්සියම් සමතුලිතතාවයේ වෙනස නිසා තුනී කටුවක් සහිත බිත්තර දැමීම මගින් නියමිත කාලයට පෙර පිටතට පැමිණෙන පැටවුන් මියයාම නිසා පක්ෂීන් වඳවීම.
  • පළිබෝධනාශක සහිත ශාක උලාකෑම නිසා උලා කන සතුන්ගේ දත් විකෘති වීම සිදුවේ.
  • පළිබෝධනාශක පසට එක්වීම නිසා පසේ සිටින පාංශු ජීවීන්, ගැඩවිලුන් විනාශ වීම.
  • පරාගනයට උදව්කරන කෘමි විශේෂ පළිබෝධනාශක හේතුවෙන් විනාශ වී යයි.

POPs ශරීරගත විය හැකි ආකාර;

ආමාශ ගත වීමෙන්;

  • දූශිත ජලය පානය මගින්
  • දිගුකල් පවතින රසායනික අන්තර්ගත ශාකමය ආහාර, මස්, මාලු, කිරි, ආහාරයට ගැනීමෙන්
  • පළිබෝධනාශක ඉසිමින් ආහාර සහ බුලත්විට කෑමෙන්
  • පළිබෝධනාශක හා කාර්මික රසායනික ද්‍රව්‍ය නිශ්පාදනයේදී, ප්‍රවාහනයේදී හා අලෙවියේදී අත්වල ස්පර්ශවීමෙන්.
  • බිහි නොවූ හා කිරිබොන දරැවන්ට මවගේ මේද මගින්

ආශ්වාසයෙන්;

  • දූශිත වායු ආශ්වාස කිරීමෙන්
  • පළිබෝධනාශක ඉසීමේදී දුම්පානය කිරීමෙන්

ස්පර්ශය මගින්;

  • දූෂිත POPs රසායනික සහිත ජලය ස්නානය කිරීමෙන්
  • පළිබෝධනාශක ඉසීමේදී
  • කාර්මික රසායනික ඉසීමේදී
  • කෘෂි අස්වනු නෙලීමේදී
  • පළිබෝධනාශක කාර්මික රසායනික පිරවුම් මධ්‍යස්ථාන වලදී, ප්‍රවාහනයේදී හා අලෙවියේදී
මෙහි දක්වා ඇත්තේ හායනය නොවන රසායනිකයක් වන ඩයොක්සීන, පරිසරයට නිකුත් වූ තැන් සිට ආහාර හරහා සතුන් මඟින් මිනිසුන්ට ඇතුළු වන ආකාරයයි. සරලව කිව හොත්, ආහාර දාම හරහා ජෛව සාන්ද්‍රගතවීම සිදුවන ආකාරයයි. පැහැදිලි කාරණය නම්, නිකුත් කරන්නේ කවුරුන් වුවද අවසන් වන්නේ හය හතර නොදත් දරුවන්ගෙනි. එයද අධි සාන්ද්‍රණයෙනි.

දිගුකල් පවතින රසායනික පරිසරයට එක් වන ආකාර;

  • කාර්මික, නාගරික සහ රෝහල් අපද්‍රව්‍ය සහ ගෘහස්ථ කසළ පිළිස්සීම
  • පලිබෝධනාශක භාවිතා කිරීමෙන් පසු හිස් බෝතල් ජලාශ වලට දැමීම හා පලිබෝධනාශක ඉසින යන්ත්‍ර ජලාශ වලට සේදීම.
  • කර්මාන්තශාලාවලදී රසායනික කාන්දු වීම, රසායනික නිශ්පාදනයේදී, ප්‍රවාහනයේදී හා අලෙවියේදී
  • POPs රසායනික අඩංගු අසුරණ නිසිලෙස බැහැර නොකිරීමෙන්
  • ගොඩනැගිලි නඩත්තු කටයුතු වලදී
  • ලෝහ උනු කිරීමේදී
  • වනාන්තර ගිනිතැබීමේදී
  • සිමෙන්ති පෝරණුවලදී
  • තෙල් පිරිපහදු කිරීමේදී

හායනය නොවන කාබනික රසායනික ශරීරගත නොවීමට වගබලා ගැනීම කළ හැකි දෙයක් නොවේ. මන්ද යත්, මෙම සංයෝග දැනටමත් ලොව පුරා විශාල වශයෙන් නිපදවී, පැතිරී ඇති බැවින් සහ නිපදවෙමින් පවතින බැවිනි. එසේම ඔබ නොවුවත් ඔබගේ අසල් වැසියා නිවසේ කසළ පුළුස්සයි නම් ඔබට ද මේවා ශරීරගත විය හැක. ඔබ කසළ පිළිස්සීමක් නොදැකවත් තිබුනද ගොවිබිමක් අසලකට වත් නොගිය පුද්ගලයෙක් වුව ද ඔබගේ ආහාරයේ සැඟවී මෙම සංයෝග ශරීරගත විය හැක. නමුත් ශරීරගත වන ප්‍රමාණය අවම කිරීමට අපට කල හැකි දේ බොහෝ වේ.

ශරීරගත වීමේ අවධානය අවම කිරීමට;

  1.  ගෘහස්ථ කැළි කසල පිළිස්සීමෙන් වලකින්න. අප නිවසේ භාවිතා කර ඉවතලන බොහොමයක් ද්‍රව‍ය වල හායනය නොවන රසායනික අන්තර්ගතව තිබිය හැක. උදාහරණ වශයෙන්; ප්ලාස්ටික්, පී.වී.සී, විදුළි රැහැන්, ඇඟළුම්, සම් භාණ්ඩ, ජලය නොරැඳෙන පාපිසි, රබර් උපකරණ, කඩදාසිමය ආවරණ ආදිය… මේ නිසා මේවා එළිමහනේ පිළිස්සීම නුසුදුසුය. වඩා ආරක්ෂිත ක්‍රියාවලිය වන්නේ අවම වශයෙන් දිරන නොදිරන වශයෙන් හෝ කැළි කසළ වෙන් කර ප්‍රතිචක්‍රීකරණ මධ්‍යස්ථානයකට භාරදීමයි.
  2. පළිබෝධනාශක, දිලීරනාශක, වල් නාශක, කෘමිනාශක ඇතුළු පළිබෝධ පාලනයට ඇති රසායනික භාවිතය අවම කරන්න.හැකි සෑම විටම, මේ සඳහා ස්වභාවික අමුද්‍රව‍යයන්ගෙන් සාදන ලද යමක් හෝ විකල්ප පළිබෝධනාශක ක්‍රමයක් භාවිතා කිරීමට උත්සාහ කරන්න.
  3. ඔබගේ ආහාර පාන පිළිබඳ සැලකිලිමත් වන්න. ඔබ එළවලු සමඟ මිලදී ගත් පිළිබෝධනාශක සම්පූර්ණයෙන් ආහාරයට නොගැනීමට නම්;
    – ඒවා හොඳින් අතුල්ලා ගලායන ජලයෙන් සෝදන්න,
    – හැකි සැම විටම එළවලු සහ පළතුරු වල පොත්ත ඉවත් කර ආහාරයට ගන්න,
    – නිවෙසට රැගෙන ආ පසු ශීතකරණයට දැමිමට පෙර එළිමහනේ වරුවක් වත් තැබීමෙන්, වාෂ්පශීලී පළිබෝධනාශක වලින් තවදුරටත් ප්‍රවේශම් විය හැක.
    – අවම වශයෙන් පලා වර්ග වත් නිවසේ වගා කර ගන්න.
  4. මාංශමය ආහාර වල අන්තර්ගතව තිබිය හැකි හායනය නොවන රසායනික වලින් ගැලවීමට නම්;
    # සම ඇතුළු මේදමය කොටස් ආහාරයට ගැනීමෙන් වළකින්න.
    # මත්ස්‍යයන්ගේ, කරමල්, ආහාර මාර්ගය සහ හිස වැනි කොටස් ආහාරයට ගැනීමෙන් වළකින්න (හිස කොටසේ ඇති ඇඩිපෝස් මේද කොටස් තුල මේද ද්‍රාව්‍ය හානිකර රසායනික මෙන්ම බැර ලෝහ ද අන්තර්ගතව තිබිය හැක ).

හායනය නොවන කාබනික දූෂක වල ප්‍රභවයන්

*මෙහි දක්වා ඇත්තේ මෙම සංයෝග තහනම් කරන විට ඒවා අඩංගුව තිබූ ප්‍රභවයන්ය. අද වනවිට යොදා නොගැනේද යන්න ස්ථීරව සටහන් කළ නොහැක.

සංයෝගය ප්‍රභව*
1. ඇල්ඩ්‍රින් – Aldrin පසේ සිටින වේයන්, “ඉරිඟු මුල් පණුවන්”, ගුල්ලන්, පළාපෙත්තන් මර්ධනයට භාවිතා කරයි. ලී වලින් සාදන ලද භාණ්ඩ වේයන්ගෙන් ආරක්ෂා කිරීමටද යොදාගනී.
2. ක්ලෝඩේන් – Chlordane කෘෂිකර්මාන්තයේදී කෘමීන් වර්ග රැසක් මර්ධනය සඳහා යොදා ගනී. එළවළු, කුඩා බීජ, තෙල් සහිත ඇට වර්ග, අර්තාපල්, උක්ගස්, බීට්, පළතුරු බීජ, පුළුන් ආදියේ කෘමීන් මර්ධනයට.
3. ඩයික්ලෝරො ඩයිෆීනයිල් ට‍්‍රයික්ලෝරො එතේන් – DDT දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී මැලේරියා මදුරුවන් මර්ධනයටද පසුව කෘෂිකාර්මික බෝග වල රෝග වාහකයන් මර්ධනයටද යොදාගන්නා ලදී.
4. ඩයල්ඩ්‍රින් – Dieldrin කෘෂිකර්මාන්තයේදී පාංශු කෘමීන් මර්ධනයට බහුලව යොදා ගනී. වේයන් ඇතුළු ලී භාණ්ඩ වලට හානිකරන කෘමීන් මර්ධනයට යොදාගනී.
5. එන්ඩ්‍රින් – Endrin කෘමිනාශකයකි. ප්‍රධාන වශයෙන් කපු හා බීජ ලබා දෙන වගාවන් සඳහා යොදා ගනී.
6. හෙප්ටක්ලෝර් – Heptachlor කෘමීන් මර්ධනයට සහ රබර් සහ ප්ලාස්ටික් ද්‍රව්‍ය ගිනි ගැනීම වළක්වන රසායනිකයක් වශයෙන් යොදා ගනී.
7. හෙක්සොක්ලෝරොබෙන්සීන් – Hexachlorobenzene (HCB) 1945දී දිලීර නාශකයක් ලෙස පළමු වතාවට හඳුන්වාදෙන ලදී. කෘතීම රබර්, ගිනිකෙළි හා පුපුරණ ද්‍රව‍ය සෑදීම සඳහා යොදා ගනී. කාබන් ටෙට්‍රාක්ලෝරයිඩ්, ප-ක්ලෝරො එතිලීන්, ට්‍රයික්ලෝරො එතිලීන්, පෙන්ටාක්ලෝරො එතිලීන් වැනි කාර්මික රසායනික නිපදවීමේදී අතුරුඵල ලෙස ඇතිවේ.
8. මිරෙක්ස් – Mirex කෘමිනාශකයකි. පාංශු කෘමීන් සහ වේයන් මර්ධනයටද පුළුන් වගාවේ කෘමීන් මර්ධනයට සහ පළඟැටියන් මර්ධනයට යොදා ගනී.
9. ටොක්සෆේන් – Toxaphene කෘමිනාශකයකි. කපුවගාවේ, ධාන්‍ය, පළතුරු හා එළවලු වගාවේ කුමීන් මර්ධනයට යොදා ගනී.
10. පොලික්ලෝරිනේටඞ් බයිෆීනයිල්ස් – Polychlorinated biphenyls (PCB) පරිණාමක (ට්‍රාන්ස්ෆෝමර්) වල ශීතකාරකයක් ලෙස, ධාරිත්‍රක වලවිද්‍යුත් පරිවාරකයක් ලෙස බහුලව භාවිතා කරයි. තීන්ත සහ මතුපිට ආලේපන වල ගිනිගැනීම වළක්වන රසායනිකයක් ලෙසද භාවිත කරයි.
11. ඩයොක්සීන් – Polychlorinated dibenzo-p-dioxins (PCDD) රෝහල් අපද්‍රව්‍ය, නාගරික අපද්‍රව්‍ය, පීට් දහනයෙන් සහ ගල් අගුරු බලාගාර වලින් පිටවේ.
12. ෆියුරන් – Polychlorinated dibenzofurans (PCDF) රෝහල් අපද්‍රව්‍ය, නාගරික අපද්‍රව්‍ය, පීට් දහනයෙන් සහ ගල් අගුරු බලාගාර වලින් පිටවේ.
13. ක්ලෝඩෙකෝන් – Chlordecone දුම්කොළ, විසිතුරු පඳුරු, කෙසෙල්, පැඟිරි ශාකවල, කෘමිනාශකයක් ලෙස සහ කූඹි සහ ඇතැම් මාළු සදහා උගුල් ලෙස යොදා ගනී.
14. හෙක්සබ්‍රෝමොබයිෆීනයිල් – Hexabromobiphenyl ගිනි මන්දකයක් ලෙස; මෝටර්, ගුවන්විදුලි සහ රූපවාහිනී යන්ත්‍ර ආවරන වල යොදා ගන්නා ඇක්‍රිලොනයිට්‍රයිල්-බුටඩයි ඊන්ස්ටයිරීන (ABS) තාපසුවිකාර්ය (thermoplastic) නිපදවීමේදී,
ලාකඩ (ලැකර්) සහ කබා රෙදි වල, අතුරුණු සදහා හා පොලි යුරේතේන් පෙණවල යොදා ගනී.
15. පෙන්ටාක්ලොරොබෙන්සීන් – Pentachlorobenzene පෙන්ටක්ලොරොනයිට්‍රොබෙන්සීන් දිලීරනාශකය වැනි පළිබෝධනාශක නිශ්පාදනයේදී අතර මැදි රසායනිකයක් ලෙස, ගිනි මන්දකයක් ලෙස යොදා ගන්නා අතර ගෘහස්ථ හා නාගරික කසල දහනයේදී නිපදවේ.
16. ලින්ඩේන් – Lindane පළිබෝධනාශකයකි. උකුණන් හා පණු හොරි මර්දනයට යොදා ගන්නා ඖෂධයක් ලෙසද යොදා ගන්නා ලදී.
17. ඇල්ෆා හෙක්සාක්ලෝරොසයික්ලොහෙක්සේන් – Alpha hexachlorocyclohexane (α-HCH) කාර්මික හෙක්සාක්ලොරොහෙක්සේන් නිශ්පාදන ක්‍රියාවලියේදී සෑදේ. කෘමිනාශකයක් ලෙස යොදාගනී, ලින්ඩේන් රසායනිකව නිශ්පාදනයේදී අතරමැදි රසායනිකයක් ලෙස යොදා ගන්නා ලදී.
18. බීටා හෙක්සාක්ලෝරොසයික්ලොහෙක්සේන් – Beta hexachlorocyclohexane (β-HCH) කාර්මික හෙක්සාක්ලොරොහෙක්සේන් නිශ්පාදන ක්‍රියාවලියේදී සෑදේ. කෘමිනාශකයක් ලෙස යොදාගනී, ලින්ඩේන් රසායනිකව නිශ්පාදනයේදී අතරමැදි රසායනිකයක් ලෙස යොදා ගන්නා ලදී.
19. ටෙට්‍රාබ්‍රොමොඩ්යිෆීනයිල් ඊතර් සහ පෙන්ටබ්‍රොමොඩ්යිෆීනයිල් ඊතර් – Tetrabromodiphenyl ether and pentabromodiphenyl ether (commercial PentaBDE) ඇතැම්  ගිනි මර්ධක, මුද්‍රිත පරිපථ පත්‍ර (printed circuit boards), වාහන, ගොඩනැගිලි කොටස් ගැලවීමේදී වැනි කාර්මික ක්‍රියා වලදී යොදා ගන්නා ලදී.
20. හෙක්සබ්‍රෝමොඩයිෆීනයිල් ඊතර් සහ හෙප්ටබ්‍රෝමොඩයිෆීනයිල් ඊතර් – Hexabromodiphenyl ether and heptabromodiphenyl ether (commercial OctaBDE) ගිනි මන්දක (flame retardants) ලෙස යොදා ගනී.
21. ප-ෆ්ලූරො ඔක්ටේන් සල්ෆොනේට් (PFOS)  එහි ලවණ සහ සල්ෆොන්යිල් ෆ්ලුරයිඩ් (PFOSF) – Perfluorooctane sulfonate (PFOS), its salts, and PFOSF පාපිස්නා වල; පැල්ලම් හා පස් විකර්ෂක, ආහාර අසුරණ වල; තෙල් හා මේද විකර්ෂක, අර්ධ සන්නායක නිෂ්පාදනය, අහස් යානා වල වා මුසු ද්‍රාවක (Hydraulic fluids), ෆ්ලුරොතෛලෝදකාරක වැනි ගිනි නිවන පෙණ වල, ඇඳුම් වල ජල විකර්ෂක ලෙස, හමුවේ. මේ හැර, තවත් යෙදීම් රාශියක් තුල භාවිතයට, ස්ටොක්හෝම් සම්මුතිය මඟින් අවසර දී ඇත.
22. එන්ඩොසල්ෆාන් – Endosulfan කිණිතුල්ලන්, කීඩෑවන් වැනි ඇරැක්නිඩේ වර්ගයට අයත් කෘමීන් මර්ධනයට යොදා ගනී.
23. හෙක්සාබ්‍රෝමොසයික්ලොඩොඩෙකේන් – Hexabromocyclododecane (HBCD) ගිණි මන්දක රසායනිකයක් ලෙස ඇතැම් වාහන, ගොඩනැගිලි වල, පොලිස්ටයිරීන් පෙන පරිවාරක තුල යොදා ගනී.
24. හෙක්සාක්ලොරොබියුටඩීන් – Hexachlorobutadiene (HCBD) කාබන් ටෙට්‍රාක්ලෝරයිඩ් සහ ටෙට්‍රාක්ලෝරො එතේන් නිශ්පාදනයේදී සෑදෙන බියුටේන, ක්ලෝරීනකෘත කිරීමේදී හට ගනී.
25. පෙන්ටක්ලොරොෆීනෝල් එහි ලවණ සහ එස්තර – Pentachlorophenol its salts and esters (PCP) 1930දී මුලින්ම නිපදවන ලදී. වල්නාශකයක්, කෘමිනාශකයක්, දිලීරනාශකයක්, ඇල්ගීනාශකයක්, විෂබීජ නාශකයක් සහ  මළ බැඳීම වළකන තීන්ත තුල සංඝටකයක් ලෙස යොදා ගනු ලබයි. ඇතැම් කෘෂි බීජ තුලද, සම් භාණ්ඩ, ලී භාණ්ඩ ආරක්ෂකයක් ලෙසද, ජල සිසිලන කුළුණු වලද ලණු සහ කඩදාසි ඇඹරුම් පද්ධති වලද යොදා ගන්නා ලදී.
26. පොලික්ලෝරිනේටඩ් නැප්තලීන – Polychlorinated naphthalenes (PCNs) විදුලි රැහැන් වල පරිවාරක ආවරණ ලෙස, දැව සංරක්ෂකයක් ලෙස, ධාරිත්‍රක, පාරවිද්‍යුත් ද්‍රව්‍ය (dielectrics) හා ලිහිසි තෙල් තුල රබර් සහ ප්ලාස්ටික් ආකලන සංයෝගයක් (additive) ලෙස  භාවිත කර ඇත.

ඇතුලත් කිරීම සඳහා සැලකීමට බඳුන්කර ඇති සංයෝග;
27. ඩෙකාබ්‍රෝමොඩයිෆීනයිල් ඊතර් – Decabromodiphenyl ether  (DecaBDE) විද්‍යුත් උපකරණ, ගෘහභාණ්ඩ වල මෙට්ට/ කවර, වාහන, අහස් යානා, ගොඩනැගිලි ද්‍රව්‍ය ආදිය තුල ගිනි මන්දකයක් ලෙස යොදා ගන්නා ලදී.
28. කෙටි දාම ක්ලෝරිනිකෘත පැරෆීන – Short-chain chlorinated paraffins ලෝහ කැපීම සහ පිහිටුවීමේ කාර්යයේදී මෙන්ම ද්විතීයික සුවිකාරක (secondary plasticizers), ගිනි මන්දක, තුල ලිහිසි ද්‍රව්‍ය හා සිසිලන ද්‍රව්‍ය ලෙස යොදා ගන්නා ලදී.
29. ඩිකොෆොල් – Dicofol ඇරැක්නිඩේ වර්ගයට අයත් කෘමීන් මර්ධනයට යොදා ගන්නා කෘමිනාශකයකි.
30. පර්ෆ්ලුඔරො ඔක්ටනොයික් අම්ලය – Perfluorooctanoic acid (PFOA) ප්‍රධාන වශයෙන් පලස් තුල, රෙදිපිළි සහ ඇඟලුම් සඳහා මෙන්ම පාපිසි ආරක්ෂක නිශ්පාදන සහ කඩදාසි නිශ්පාදන වල ආවරණ සංයෝග ලෙස භාවිතා කර ඇත.

 

තොරතුරු උපුටා ගැනීම:

  1. Stockholm convention (accessed on January 2017)
  2. Restricted Flame Retardants  (accessed on January 2017)
  3. Dicofol fact sheet (accessed on January 2017)
  4. Short-Chain Chlorinated Paraffins (accessed on January 2017)
  5. http://www.abah.bioflux.com.ro/docs/2011.3.1-9.pdf
  6. http://www.chem.unep.ch/pops/alts02.html
  7. http://www.thefreedictionary.com/Bio-accumulate
  8. http://www.thefreedictionary.com/biomagnifications
  9. http://en.wikipedia.org/wiki/Persistant_organic_pollutant
  10. http://en.wikipedia.org/wiki/Persistant_organic_pollutant
  11. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16801591
  12. http://whqlibdoc.who.int/publications/2010/9789241501101_eng.pdf
  13. Fact sheets of 22 persistent organic pollutants (POPs) under Stockholm Convention published by Center for public health and environmental development (CEPHED)
  14. file:///E:/Chalani/pentachloorbenzeen.pdf (accessed on March 2012)

 

 

 

ඇස්බැස්ටස්

ඇස්බැස්ටස් යනු?

ඇස්බැස්ටස් යනු ස්වභාවිකව පරිසරයේ, කෙදි මිටි වශයෙන් පවතින තනි කෙදි බවට පත් කල හැකි ඛණිජයකි.මෙම කෙදි තාපයට, ගින්දරට හා රසායනික ද්‍රව්‍ය වලට ඔරොත්තු දෙන අතර තාප පරිවාරක වේ. මේ හේතුවෙන් ඇස්බැස්ටස් බොහෝ කර්මාන්ත සදහා යොදා ගනී.
ප්‍රධාන වශයෙන් ඇස්බැස්ටස් කාණ්ඩ දෙකකි. සර්පන්ටයින් ඇස්බැස්ටස් සහ ඇම්ෆිබෝල් ඇස්බැස්ටස්. කාර්මිකව බොහෝ විට යොදාගනු ලබන්නේ සර්පන්ටයින් ඇස්බැස්ටස් කාණ්ඩයට අයත් ක්‍රිසොටයිල් ඇස්බැස්ටස්ය.

6-types-of-asbestos

ක්‍රිසොටයිල් ඇස්බැස්ටස් හෙවත් සුදු ඇස්බැස්ටස්:

රැලි සහිත කෙදි වේ. මෙය බොහෝ රටවල තහනම් කර ඇති අතර ඇමෙරිකාව හා යුරෝපයේ පමණක් සීමිත අවශ්‍යතා සදහා යොදා ගනී. බහුල යොදාගැනීම් වන්නේ, පීලි සහිත වහල තහඩු, සිවිලිම් සදහා යොදා ගන්නා පැතලි තහඩු, තිරිංග ආස්තර, පයිප්ප පරිවරණ සහ පොළවට අතුරණ පිගන්ගඩොල් නිශ්පාදනය සදහාය.

ඇමොසයිට් හෙවත් දුඹුරු ඇස්බැස්ටස්

තාප පරිවාරක නිශ්පාදන වල ගිනි මන්දකයක් ලෙස සහ සිවිලිම් තහඩු සදහා යොදාගනු ලබයි.

ක්‍රොසිඩොලයිට් හෙවත් නිල් ඇස්බැස්ටස්

ඇස්බැස්ටස් බිත්ති තහඩු, ඇස්බැස්ටස් සිදුරු ඇහිරීම සදහා, තාප පරිවාරක ලෙස, මීල් බෝඞ් සදහා යොදාගනු ලැබූ අතර මේ වන විට සම්පුර්නයෙන්ම පාහේ භාවිතයෙන් ඉවත්කර ඇත.

වෙනත් ඇස්බැස්ටස් වර්ග

නීතියෙන් සීමා කරන ලද වෙනත් ඇස්බැස්ටස් වර්ග වන්නේ, ටේ‍රමොලයිට්, ඇක්ටිනොලයිට් සහ ඇන්තොෆිලයිට් ඇස්බැස්ටස් ය. මේවා සීමිත වශයෙන් ගොඩනැගිලි ද්‍රව්‍ය වල සහ තාප පරිවාරක ද්‍රව්‍ය තුල හමුවේ.

නිවසේ ඇස්බැස්ටස් හමුවිය හැකි ස්ථානasbestos-in-the-house

1. වහල තහඩු
2. අට්ටාලයේ පරිවරණය
3. අසව් සහ ධ්වනි කපරාරු
4. උදුන් පරිවාරක
5. දර ලිප්
6. පොළවට අතුරණ පිගන්ගඩොල්
7.පෝරණු පරිවාරක
8. නල පරිවාරක
9. බොයිලේරු පරිවාරක

ඇස්බැස්ටස් හානිකර වන්නේ ඇයි?

ඇස්බැස්ටස් හි හානිකරත්වය සදහා මූලිකව බලපානු ලබන්නේ ආශ්වාස කරන මුළු කෙදි ප්‍රමානයයි. හානි වන ලද හෝ තුවාල වන ලද ඇස්බැස්ටස් අඩංගු නිශ්පාදන මත හෝ අසල ගැවසීම හේතුවෙන් පරිසරයේ පවතින ඇස්බැස්ටස් කෙදි ප්‍රමාණයට වඩා සිය ගුණයකින් කෙදි ශරීර ගත විය හැක. මේ නිසාම මෙවන් පුද්ගලයන්ගේ ඇස්බැස්ටස් ආශ්‍රිත රෝග වැළදීමේ සම්භාවිතාවය ද ඉහලයයි.

ඇස්බැස්ටස් සිරුරට ඇතුලු වන්නේ කෙසේද?

ඇස්බැස්ටස් කෙදිති මගින් අපවිත්‍රනය වූ වාතය ආඝ්‍රාණය මගින් සිරුර තුලට ඇස්බැස්ටස් කෙදිති ඇතුලු වේ. විශාල ප්‍රමාණයේ කෙදිති සිරුරෙන් ඉවත් වුවද ඉතා කුඩා කෙදිති සිරුර තුල රැදෙමින් රෝග ඇතිකරයි.
ආහාර මාර්ගය හරහා ඇතුලු වන ඇස්බැස්ටස් කෙදිති ස්වාභාවිකවම සිරුර තුලින් ඉවත් වන අතරම සම හරහා ඇස්බැස්ටස් කෙදිති අවශෝෂණයක් සිදු නොවේ.

සෞඛ්‍ය ගැටලු

ඇස්බැස්ටෝස් කෙදි ආඝා්‍රණය නිසා පහත සදහන් මරණීය රෝග ඇතිවිය හැක.
1) පෙනහළු පිලිකා
2) ඇස්බැස්ටෝසිස්
3) මීසොතෙලියෝමා

බොහෝවිට ඇස්බැස්ටස් නිසා ඇතිවන මෙවන් රෝග අවුරුදු 15ත් – 60ත් අතර පුද්ගලයන්ගෙන් ප්‍රදර්ශනය වන අතර එවැනි රෝග ඇතිවීමේ ප්‍රවණතාවය,
1)නිරාවරණය වු ඇස්බැස්ටස් කෙදි වර්ගය
2)ආග්‍රහණය වූ කෙදිති ප්‍රමාණය
3)නිරාවරණය වූ වාර ගණන
4)දුම්බීම
5)වයස
මත තීරණය වේ.

දුම්බීම හා ඇස්බැස්ටස් නිසා ඇතිවන රෝග අතර සම්බන්ධය
අධික ලෙස දුම්පානය කරන පුද්ගලයන්ට ඇස්බැස්ටස්වලට නිරාවරණය වීම නිසා පෙනහළු ආශ්‍රිත පිලිකා ඇතිවීමේ ප්‍රවණතාවය ඉහල බව බොහෝ විද්‍යාත්මක අධ්‍යනයන්ගෙන් සොයාගෙන ඇත. දුම්බීම සිදුකරන ඇස්බැස්ටස් සේවකයන්ට සාපේක්ෂව දුම්බීම අත් හල ඇස්බැස්ටස් සේවකයන්ට පෙනහළු පිලිකා ඇතිවීමේ ප්‍රවණතාවය අවම බවට පැහැදිලි සාක්ෂි පවතී.

වළක්වා ගැනීම

ඇස්බැස්ටස් තහඩුවලින් රසායනික අපවිත්‍රනය සිදුවන්නේ ඵහි කෙඳි ගැලවීයාමේදී ය. එය අවශ්‍ය ප්‍රමාණය ලබා ගැනීම සඳහා කැපීමේදී, පාසි හා දිය සෙවෙල් ඉවත් කිරීම සඳහා සීරීමේදී, ඇස්බැස්ටස් අඩංගු උපකරණ දිරාපත් වීමේදී, එවන් කසල ගොඩවල් මත සතුන්ගේ ලොම් හා පාද හරහා මෙන්ම දිරා පත්වන ඇස්බැස්ටස් කොටස් තැන තැන දැමීමේදී ගෘහාශ්‍රිත පරිසරයට ඇස්බැස්ටස් කෙඳි එක් වේ. මේවා ඉතා පහසුවෙන් ආඝ්‍රාණය විය හැක. තරමක් විශාල කෙඳිති ශ්වසනාලයේ රැඳී ශ්ලේශ්මල සමඟ ඉවත් විය හැකි වුවත් තුනී කෙඳිති පෙනහැල්ලේ තැම්පත් වේ. පර්යේෂණන්ට අනුව මිසොතෙලියොමා රෝගයට හේතු කාරක වන්නේ මයික්‍රො මීටර 0.1 – 5.0 දක්වා අතර වන ඇස්බැස්ටස් කෙඳිතිය.

මේ නිසා;

  • ඇස්බැස්ටස් තහඩු කැපීමේදී ජලයෙන් පොඟවා කපන්නේ නම් නිකුත් වන දූවිලි ප්‍රමාණය අවම වන අතර ඒවා අශ්වාස වීමද අවම වේ.
  • පිරිසිදු කිරීමේදී, සිරීම් නොකල යුතු අතර අව්වෙන් වැස්සෙන් වන ඛාදනය වැළැක්වීමට, තීන්ත තට්ටුවක් ආලේප කළ හැක.
  • නිවස/ පාසල ඇතුලතදී නිරාවරණය වීම අවම කිරීමට සිවිලිමක් යෙදීම හෝ තීන්ත ආලේප කිරීම සිදුකළ හැක.
  • ඇස්බැස්ටස් තහඩු බැහැර කිරීමේදී, ජාතික මට්ටමේ නිසි ක්‍රමවේදයක් සැකසෙන තුරු, ඒවා වළ දැමීම වඩා යෝග්‍ය ක්‍රමවේදය වේ.

Need of an action for heavy metal contamination in Negombo lagoon

Gathered by: Chalani Rubesinghe

  • Introduction
  • The heavy metal contamination and their consequences in brief
  • Situation in the Negombo lagoon, Sri Lanka
  • The requirement of a policy
  • References 

Introduction

Heavy metals by definition are the metals that have a density of more than 5g/cm3. There are about 60 heavy metals discovered so far. In trace levels, while some of them have a nutritional value such as Copper, Zinc, Manganese, Nickel, Chromium and Iron. The same can turn toxic in higher concentrations (eg. Copper, Zinc, Manganese) 5, 13. Some like lead, cadmium and mercury can course toxicity even in trace levels of contamination.5

Literature reveals number of studies that have been carried out in Sri Lanka with regard to the heavy metal contamination7-9, 12-14, 16-20. The review on environmental pollution in Sri Lanka summarizes the different paths of heavy metal contamination and their effects on human with reference to several research studies16. The water quality analysis of Sri Lanka revealed the state of pollution in twelve selected water bodies including Kelani River, Kelani estuary, Negombo lagoon, Bolgoda Lake, Koggala lagoon, Kotmale reservoir, Kala wewa and Rajangana tank, Kandy Lake, Meda ela, Hamilton canal and Hikkaduwa marine sanctuary20.

Although studies reveal of certain adverse situations and possibilities of growing such a threat in the Negombo lagoon, there has never been a follow-up on the matter. In 1991, Mercury has been detected in water samples of the lagoon in a level of 20. In 2008 this level of mercury detected in sediments collected from Negombo lagoon was between 0.6- 0.75ppm12. It shows a large increase in the level with respect to only mercury. Therefore the best will be to pay attention on this matter before it reaches the toxic levels to human and create another case like “Minamata disease” in Japan.  This report thereby will be an effort on dragging the attention of relevant parties on one of the largest water bodies in Sri Lanka with a threat of human contamination through fish consumption.

The heavy metal contamination and their consequences in brief

The heavy metal contamination has been a problem for human since the time of civilization; history suggests that lead poisoning must have affected the collision of the Rome Empire1. The case of Minamata disease in Japan which produced nearly 10 000 victims  of mercury poisoning2, the incident of Love canal in America3 and furthermore Bhopal: the Union Carbide gas leak, Chernobyl: Russian nuclear power plant explosion, Seveso: Italian dioxin crisis. The 1952 London smog disaster, Major oil spills of the 20th and 21st century, The Baia Mare cyanide spill, The European BSE crisis, Spanish waste water spill and The Three Mile Island near nuclear disaster are  famous cases of tragic ends of heavy metal contamination coursed by anthropogenic environmental pollution3.

In talking about the disasters, it will be worth to aware on effects of heavy metals on human body. The table 1 indicates the toxicity of few heavy metals and their consequences with the level of exposure.

In addition various small-scale studies are continuously monitoring the heavy metal contamination in water bodies, soil and sediments6, air and food items.

Table 1: Most Commonly Encountered Metals and Their Toxicity4

Metal Acute Chronic Toxic Concentration
Arsenic Nausea, vomiting,

“rice-water” diarrhea,

encephalopathy,

MODS, LoQTS,
painful neuropathy

 Diabetes,

hypopigmentation/ hyperkeratosis,

cancer: lung, bladder, skin, encephalopathy

 24-h urine:

≥50 µg/L urine, or

100 µg/g creatinine
Bismuth Renal failure; acute tubular necrosis Diffuse myoclonic encephalopathy No clear reference standard
Cadmium Pneumonitis (oxide fumes) Proteinuria, lung cancer, osteomalacia Proteinuria and/or ≥15 µg/ g creatinine
Chromium GI hemorrhage, hemolysis, acute renal failure (Cr6+ ingestion) Pulmonary fibrosis, lung cancer (inhalation) No clear reference standard
Cobalt Beer drinker’s (dilated) cardiomyopathy Pneumoconiosis (inhaled); goiter Normal excretion:

0.1-1.2 µg/L (serum)
0.1-2.2 µg/L (urine)
Copper Blue vomitus, GI irritation/ hemorrhage, hemolysis, MODS (ingested); MFF (inhaled) vineyard sprayer’s lung (inhaled); Wilson disease (hepatic and basal ganglia degeneration) Normal excretion:

25 µg/24 h (urine)
Iron Vomiting, GI hemorrhage, cardiac depression, metabolic acidosis Hepatic cirrhosis Nontoxic: < 300 µg/dL Severe: >500 µg/dL
Lead Nausea, vomiting, encephalopathy (headache, seizures, ataxia, obtundation) Encephalopathy, anemia, abdominal pain, nephropathy, foot-drop/ wrist-drop Pediatric: symptoms or [Pb] ≥45 µ/dL (blood); Adult: symptoms or [Pb] ≥70 µ/dL[1]
Manganese MFF (inhaled) Parkinson-like syndrome,

respiratory, neuropsychiatric[2]

No clear reference standard
Mercury Elemental (inhaled): fever, vomiting, diarrhea, ALI;

Inorganic salts (ingestion): caustic gastroenteritis

 Nausea, metallic taste, gingivo-stomatitis, tremor, neurasthenia, nephrotic syndrome; hypersensitivity (Pink disease) Background exposure “normal” limits:

10 µg/L (whole blood); 20 µg/L (24-h urine)
Nickel Dermatitis; nickel carbonyl: myocarditis, ALI, encephalopathy Occupational (inhaled): pulmonary fibrosis, reduced sperm count, nasopharyngeal tumors Excessive exposure:

≥8 µg/L (blood)

Severe poisoning:

≥500 µg/L (8-h urine)
Selenium Caustic burns, pneumonitis, hypotension Brittle hair and nails, red skin, paresthesia, hemiplegia Mild toxicity: [Se] >1mg/L (serum); Serious: >2 mg/L
Silver Very high doses: hemorrhage, bone marrow suppression, pulmonary edema, hepatorenal necrosis Argyria: blue-grey discoloration of skin, nails, mucosae Asymptomatic workers have meant [Ag] of 11 µg/L (serum) and 2.6 µg/L (spot urine)
Thallium Early: Vomiting, diarrhea, painful neuropathy, coma, autonomic instability, MODS Late findings: Alopecia, Mees lines, residual neurologic symptoms Toxic: >3 µg/L (blood)
Zinc[3] MFF (oxide fumes); vomiting, diarrhea, abdominal pain (ingestion) Copper deficiency: anemia, neurologic degeneration, osteoporosis Normal range:

0.6-1.1 mg/L (plasma)

10-14 mg/L (red cells)

Situation in the Negombo lagoon, Sri Lanka

Negombo lagoon is one of the largest lagoon environment located in the western Sri Lanka. With an area nearly 3 164 ha (31.64 km²) this lagoon supports vast number of fishing families20.

The literature reveals on the contamination with regard to several heavy metals in the area. Being the receiver of several freshwater bodies that pass through the industrial zones like Dandugam oya, Ja-Ela, Hamilton canal and the Dutch canal, this lagoon collects a large sum of pollutants.

Table 2: Metal levels recorded by Indrajith et al., 2008 and GCEC ,1991 for Negombo lagoon

Pb Cu Cd Cr Hg
1991  Not measured 0.01 0.01 <0.01 <0.02
2008 10.78 11.24 0.08 41.49 0.75

The people living around the lagoon are mostly fishermen and their families, which are engaged in fishing activities.  It was found that their unawareness on hazardous chemicals expose them to various harmful chemicals. The best example was that they throw used CFL and fluorescent bulbs in to the lagoon. On one hand this is dangerous for fishermen who operate brush piles that often walk in the lagoon and also are harmful in the sense of mercury contamination.

It was revealed that often fishermen find fish from large to small-sized, with melting muscles. Some dead and some alive. Sometimes the cooked fish smells crude oil and the curry appears with oil layer on top, even when they were cooked without gills or gut content. According to the explanation of Dr. Krishnarajah, a senior lecturer in zoology, Open University of Sri Lanka, this is due to accumulation of sulfur in the adipose tissues of fish. A simple solution can be engaged such as, first boil the fish, throw out that water and then cook the meat. Still this may not remove the heavy metals accumulated in the fish. Therefore these issues should be given attention before the fish from Negombo lagoon being rejected.

For these people have been associated with lagoon fishery and eating fish for years they may not change the habit of eating fish. Thus the best solution lies in the site recovery. Either scientific research should focus on removal of heavy metals in water bodies including sediments or on proper mechanism of removing heavy metals from fish muscles as parts like liver and gills are often removed when cooked. The science community should get together in bringing out and implementation of solutions. Purification mechanisms, possible cleaning techniques for surrounding pollutant sources, promoting natural cleaners will be the best solutions to save people from the possible threats of not only mercury but also other pollution sources as well.

figure1Figure 1: Levels of selected heavy metals detected in Etroplus suratensis

According to table 2, it is seen that even though the levels of metals are significantly law in water, the detected levels in fish (Figure 1) are higher. This is due to the bio accumulation. The metals are gradually deposited in body tissues of fish. Further it shows that fish liver accumulates the highest amount of metals than gills or muscles. Similar situation can be observed in Ambassis commersoni (Katilla) in figure 2. All these metals are transferred to the predator fish and accumulated in higher amounts. The human being at the top of the food chain accumulates and suffocates from all these chemicals.

figure2Figure 2: Levels of selected heavy metals detected in Ambassis commersoni

Experiments of all kind prove that lagoon is contaminated. It was recorded That Koraliya or Etroplus suratensis in Negombo lagoon can contain 0.1 mgkg-1 of fish consumed only the muscle part12. In 2000, the US National Research council established a “reference doses of 1000 micro grams per kilogram of hair”21. Families of the fishermen are the regular consumers of fish. Often they consume all three meals throughout the week except on Sundays. Unlike the people around the country, who consumes mostly marine or lake fish from different parts of the country, these families consume fish that are seasonally abundant in the lagoon that caught by the fishermen. For a person who consumes all meals of fish supposing he consumes only Korali even if he eats 100g per meal he consumes nearly 2kg per week thus ingest nearly 0.2mg/kg-1 of Hg.  This way it will not take 5 weeks for a person to ingest 1.0mg/kg-1 of mercury into his body.  Even if we consider the meals of consumption to half the value per week, it will only take 2.5 months for a person to ingest this amount of mercury which has no value as nutrition inside the body. Yet harms the nerves system of the fetus in a pregnant women and an ordinary human21.

While one part of the country is being attacked by heavy metal contamination (probably due to pesticide contamination) the others can be affected from fish contamination. This raises the question whether we are waiting till we recover another critical situation like CKDue (Chronicle Kidney Disease due to unknown ethical) to take an action on fish in the Negombo lagoon.

In addition to the pollution of water bodies by pesticides, it was found that broken pesticides bottles are used in bakery fireplaces which are a possible method of contamination of bakery items with vaporizing chemicals.

Once released to the environment, not only the water but also the sediments can be contaminated. This sediment then passes through the fish to human mostly initiating from grazers and bottom feeders. Human consumption of these fish ingests a certain amount and consumption of predatory fish multiplies the amount of any heavy metal or pollutant contaminated on these fish.

In Sri Lanka, though there are studies carried out by various scientists on heavy metal contamination and their consequences, they do not communicate to the general public. Thus the people around lagoon are unaware of the threat they are vulnerable to.

CEJ (Center for Environmental Justice) in their conversations with general public in the area has found that the community around the lagoon is totally unaware of heavy metal contamination.

“I am the first fishermen in this area; I see that the lagoon is now polluted by the effluents from garments and hotels but we cannot change the habit of eating fish” Juwan seeya of Thalahena, Negombo.

“I have often observed fish with melting muscles, they are small to large fish floating dead and sometimes it’s a  pain to see them swimming with a side of the fish being melted” Berty Perera of Pitipana, Negombo.

“All the gutters are opened to the lagoon, even when government supplies the septic tanks, people do not bother to fix them. All the factories that repair engines release effluent water to the lagoon” Marcus Anthony, Pitipana south, Negombo.

Though they know the lagoon is polluted by effluents of garments, factories and the boats operated in the lagoon, it is not enough knowledge for them to take any action on that. Though they are aware of that oil has been washed to the lagoon thus cooked fish taste oil, the bulbs been thrown away could cause damage to fishermen, they are not bothered to act on these matters. According to all the research data, these people are exposed to the heavy metal contamination through fish and all its consequences.

The requirement of a policy

In the words of a Negombo lagoon vicinity resident, Ramesh Keerithisinghe of Dalupotha, Negombo;

“As I believe the rules and regulations have not been complied by any of the fishing boats that go to catch fish. In fact they dispose all their oily residues plus plastic and other garbage directly over the side. This consequently pollutes the water in the lagoon and the fish get poisoned. Other than the prescribed scenario, lot of untreated gutters have been directed to the lagoon as anybody who walks pass can witness all of them goes into the water. So my suggestions are to;

  • Implement the current rules to practice, which would avoid the damage made by the fishing boats, trawlers etc.
  • The gutters must be reroute through treatment plants prior to discharge into the water, so authorities should wake up and take strict action against those who violate the rules.

If above two points will be addressed most of the detriment and future disaster could be avoided”.

Thus, in order to prevent possibilities of a future tragedy the policy level attention is required in the fields of;

  • Monitoring the standards of fishing vassals operated and it’s effluents to the lagoon.
  • Pre-treatment to oil contaminated water/ ballast water should made compulsory.
  • All the effluent systems to the canals should be monitored and shall fined
  • Authorities shall be forced to take immediate actions on cleaning up the lagoon and implementing a proper and practical waste management system in the lagoon area.

References

  1. Lead poisoning and Rome, [Online] Available from: http://penelope.uchicago.edu/~grout/encyclopaedia_romana/wine/leadpoisoning.html [Accessed: 13.05.2012]
  2. Allchin, D. ‘The Poisoning of Minamata’.[Online] Available from: http://www1.umn.edu/ships/ethics/minamata.htm [Accessed: 13.05.2012]
  3. Enzler, S.M., Environmental disasters, 2006. [Online]Available from: http://www.lenntech.com/environmental-disasters.htm#6._The_Love_Canal_chemical_waste_dump [Accessed: 13.05.2012]
  4. Soghoian, S. and Sinert, R.H., Heavy metal toxicity. [Online] Available from: http://emedicine.medscape.com/article/814960-overview [Accessed: 13.05.2012]
  5. Heavy metals, 1996.[Online] Available from: http://www.caobisco.com/doc_uploads/nutritional_factsheets/metals.pdf [Accessed: 13.05.2012]
  6. Obasohan, E.E. ‘Heavy metals in the sediments of Ibekuma stream in Ekpoma, Edo state, Nigeria’. African journal of general agriculture, 4, (2), 2008, pp. 107-112.
  7. Ratnayaka, I. et al. ‘Tolerance level of heavy metals by gram positive soil bacteria’. World academy of science, engineering and technology,53, 2009, pp. 1185-1189.
  8. Premarathna, H M P L, Indraratne, S P & Hettiarachchi, G ‘Heavy metal concentration in crops and soils collected from intensively cultivated areas of Sri Lanka’. Proceedings of the world congress of soil science, soil solutionsfor a changing world. 19th, 2010, pp. 122-124.
  9. Senarathne, P & Pathiratne K A S, ‘Accumulation of heavy metals in a food fish, Mystus gulio inhabiting Bolgoda Lake, Sri Lanka’, Sri Lanka J. Aquat. Sci. 12, 2007, pp. 61-75.
  10. Environmental health impacts from exposure to metals, Repoprt of a joint interregional workshop, 2005, pp. 6-32.
  11. Järup L, ‘Hazards of heavy metal contamination’. Br Med Bull, 68, 2003, pp. 167-82 [Online] Available from http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14757716 [Accessed: 11.05.2012]
  12. Indrajith, H A P, Pathiratne K A S & Pathirathne A, ‘Heavy metal levels in two selected fish species from Negombo estuary, Sri Lanka: relationship with body size’. Sri Lanka J. Aquat. Sci. 13, 2008, pp. 63-81.
  13. Silva E I L & Shimizu, A, ‘Concentrations of trace metals in the flesh of nine fish species found in a hydropower reservoir in Sri Lanka’. Asian fisheries science, 17, 2004, pp. 377-384.
  14. The study of the management of ground water resources of Sri Lanka: Sustainable groundwater management in Asian cities. [Online] Available from: http://enviroscope.iges.or.jp/modules/envirolib/upload/981/attach/08_chapter3-5srilanka.pdf [Accessed: 11.05.2012]
  15. O’Rourke, D and Connolly, S ‘Just oil? The distribution of environmental and social impacts of oil production and consumption’. rev. Environ. Resource., 28, 2003, pp. 587-617 [Online] Available from: http://enviroscope.iges.or.jp/modules/envirolib/upload/981/attach/08_chapter3-5srilanka.pdf [Accessed: 11.05.2012]
  16. Illepperuma, O ‘Environmental pollution in Sri Lanka: a review’. J. Natn. Sci. foundation Sri Lanka, 28, (4), 2000, pp. 301-325.
  17. Jinadasa, B et al. ‘Determination of mercury, cadmium and Lead levels of selected fish species in the local market, Sri Lanka’. Proceeding of the SLAFAR annual scientific session, 2010, pp. 17.
  18. Mercury levels in Sperm whale (Physeter macrocephalus) skin biopsis collected from around the globe during the voyage of the Odysse. Available at: http://www.oceanalliance.org/dfss/sermwhale_research.pdf [Accessed: 19.04.2012]
  19. Senarathne, A and Dissanayake, C ‘The geochemistry of mercury in some coastal sediments from Sri Lanka’. Chemical geology, 75, (3), 1989, pp. 183-190.
  20. Silva, E I L Water quality of Sri Lanka: a review on twelve water bodies. Dehiwala: A.J. Prints, 1996, pp. 205-242.

Asbestos: the killer that roams free in Sri Lanka

Author: Chalani Rubesinghe.

Abstract

The toxicity of asbestos is well-known, and as such its use has been banned in more than 40 countries. Yet Sri Lanka is behind in this process.

Asbestos is still used in many construction materials and automobiles.  People exposed include workers who are engaged in asbestos related industries or in its transportation or its handling at sales outlets and the many citizens who spend the entirety or just part of their lives under asbestos roofs. Health threats from exposure to asbestos include mesothelioma, asbestosis, lung cancer, gastrointestinal tract cancers, diffuse pleural thickening and warts or corns in the skin. Health effects generally appear after 15 years or more from the first exposure and interestingly, keep progressing even when exposure is stopped.

Although Sri Lanka has the legal backing to ban the use of asbestos, more policy actions are necessary for its proper management and for banning or phasing out its use. It should not be difficult to find asbestos alternatives and treating mechanisms.  Indeed, examples of these are already available from many parts of the globe.

  • Introduction
  • Applications of asbestos
  • Contamination Situation in Sri Lanka
  • Exposure studies from other countries
  • Health effects
  • Reducing the threat of Asbestos
  • Getting tested
  • Status of asbestos use, in Sri Lanka
  • Legal status of Asbestos in Sri Lanka
  • Issues to be addressed immediately
  • Policy recommendations 
  • Alternatives
  • Conclusion
  • Bibliography

Introduction

In Sri Lanka, asbestos has only recently been recognized as a toxic substance to which the general public are exposed. Yet its hazardousness has remains the same for humans throughout the world.

The dangers of Asbestos came to the fore following the discovery of its link to mesothelioma, a type of cancer, in persons exposed to asbestos over an extensive period of time. Since then more than 40 countries, including all member states of the European Union, have banned or phased out the use of all forms of asbestos. Yet in Sri Lanka this is a hidden toxin which rarely gets the attention it requires.

Asbestos is a mineral that occurs naturally and has several forms, namely; chrysotite, Amosite, Crocidolite, tremolite asbestos, actinolite asbestos, and anthophyllite asbestos.  It is the strength, heat and chemical resistivity of asbestos fibers make it appear to be an ideal material for use in number of products.

Applications of asbestos

Asbestos is generally found in: asbestos gaskets, cigarette filters, fire proofing & prevention materials, plastics, vinyl products, asbestos sheets, electrical cloth & electrical panel partition, fume hoods & laboratory hoods, textile cloths & garments, construction products, adhesives and Gold Bond adhesives, ductwork connectors & flexible duct connectors, insulation, construction mastic & gunning mix, floor backing, drywall taping compounds and zonolite insulation[1]

Contamination- Situation in Sri Lanka

Contamination of Asbestos mainly occurs through inhalation and ingestion.

In Sri Lanka, asbestos is mainly used in roofing and ceilings. An asbestos sheet is not a harmful material as long as it remains on a roof in a good condition.  However, it is common practice among carpenters in Sri Lanka to cut the asbestos sheets to the required size.  During this process, massive amounts of asbestos dust are generated.  It is this dust which can then cause serious health problems.

Once released, the dust is inhaled in large quantities by workers without protective gear.  In addition, through their clothes and on other equipment, they become carriers of this toxic dust.  Where they transport it to their homes, their children and other family members are then also exposed.

The release of asbestos ‘fibres’ does not just occur during cutting; dust is also released when mosses are scraped from roofing sheets and during the natural decay of asbestos, in sheets or in asbestos containing materials, which are often carelessly dumped.

Careless dumping and transport are major contamination pathways. Even among the factory workers, the majority do not wear any protective gear during their work. It is quite surprising that they do not get traced of being one amongst majority recorded with the cancer diseases.

From childhood to adulthood, most of Sri Lankans spend the time beneath asbestos roofs; most of the schools use asbestos roofing sheets or have asbestos ceilings. These could be damaged and decaying which expose fibers to the environment. Yet there is no measure to see the exposure levels.

Since children enjoy playing in the dirt, they are more vulnerable to asbestos exposure, if the dirt they are playing contains asbestos, they inhale the dust and may also ingest while taking food with their dirty hands. In the Sri Lankan situation, especially as asbestos sheets are freely dumped in the backyard and children like to observe their world around.

House trained cats and dogs can also bring asbestos into the home by carrying dust or dirt on their fur or feet if they spend time in places that have high levels of asbestos in the soil.

There are no proper records on cancer patients in Sri Lanka, which is a major missing in proving the threat of these contaminants in the environment. Information on health effects of Asbestos given by Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ASTDR) concludes that there’s a strong relationship between respiratory cancers (cancers of the lung and mesothelioma) and exposure to asbestos in human[2]. Whereas the Statistics available in Sri Lanka (in 2007) points out that, out of 10725 new patients registered during the year 2007, 7200 patients were identified as malignant. Among whom the top three malignancies in males (3204 patients) were carcinoma of bronchus, lung, oesophagus and prostate.[3] It’s only having not tested whether this is exactly due to asbestos, which has no meaning when it gets to the malignant stage.

Workers’ exposure

Since asbestos are mainly used in building components, carpenters, building maintenance, repair and demolition workers are mostly exposed to high levels of asbestos fibers. In Sri Lanka people engaged in solid waste removal and management and workers engaged in Asbestos transportation and handling at sales outlets are also exposed to asbestos dust.

Permissible limits

According to the European Directive of the EC 2003/18, permissible limits are 0.1 [f/mL] for all types of asbestos, based on an 8-hour time-weighted average (8h-TWA)[4]. The same limit is in force in most Canadian provinces (Alberta, British Columbia, Manitoba, Ontario, Newfoundland and Labrador, Prince Edward Island, New Brunswick and Nova Scotia); New Zealand; Norway; and, the USA. Other countries have permissible limits of up to 2 fibres/cm3.[5]

For some luck, Sri Lanka does not have asbestos mines. All the manufactures use asbestos imported from other countries. That reduces the sources of exposure to asbestos products and their dumping sites.

Exposure studies from other countries

A study conducted by Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR, 2000), shows that the measured asbestos concentration in indoor air of homes, schools and other buildings ranged between 30- 6000 fibers/ m3. This variation depended on whether the asbestos-containing material is in good condition or deteriorating and the type of application such as insulation, ceiling and floor tiles.

Despite the total ban of asbestos, about 1500 workers (mainly construction workers and auto mechanics) were reported as having exposure to asbestos on the Finnish Register of Workers exposed to Carcinogens (ASA Register) in 2006.[6]

In 2004, approximately 61000 workers performing demolition and reconstruction work in Germany were registered in the Central Registration Agency for Employees Exposed to Asbestos Dust[7].

According to a study on Swedish asbestos cement workers, the highest exposure levels of asbestos concentrations were identified in the milling and grinding operations.[8]

A Finnish study shows that during break repair of trucks or buses, the estimated 8-hour time-weighted average exposure to asbestos was 0.1–0.2 [f/mL], while high levels of exposure (range, 0.3–125 [f/mL]; mean, 56 [f/mL]) were observed during brake maintenance if local exhaust ventilation was not used. Other operations such as cleaning of brakes with a brush, wet cloth or compressed air jet without local exhaust, the concentration exceeded 1 [f/mL] [9].

In United Kingdom, the high risk jobs on Asbestos contamination has included school teachers. According to the health statistics published by the HSE (Health and Safety Executive, UK), deaths from mesothelioma, continue to increase in the UK (from 153 in 1968 to 2,347 in 2010).

The study carried out by Michael Lee, one of the founder members of the Asbestos in Schools Group (AiS), showed that the numbers of school teachers dying of mesothelioma is on the increase. In figures, 17 school teachers and 3 teaching and educational support assistants died of mesothelioma in 2011. This compares with an average of 13 school teachers a year between 2001 and 2005, and 15 between 2006 and 2010. Researchers in the US points out that for every death of a teacher from asbestos related diseases, 9 children will die. In June 2013 the Government’s advisory committee on cancer concluded that children are more at risk from exposure to asbestos than adults, being more vulnerable because they have longer than adults to develop work related diseases related to the material.

Health effects

According to the World Health Organization, about 125 million people in the world exposed to asbestos at the workplace. Global estimates show that at least 90 000 people die each year from Asbestos related lung cancer, mesothelioma and asbestosis resulting from occupational exposure.[10]

Asbestos fibers enter the body when a person breathes in. The body can get rid of the large fibers but microscopic fibers can pass in to the lungs causing diseases. The body can naturally get rid of any asbestos fibers entering through the mouth and asbestos fibers cannot be absorbed through the skin.

The monograph published by the International Agency for Research on Cancer (IARC), gives important information on relationship of asbestos on cancer. Breathing Asbestos fibers can lead people to develop;

  • Asbestosis – an irreversible scarring of the lungs that causes a decrease in elasticity. An industrial disease that was associated with past high levels of exposure of all types of asbestos.
  • Lung cancer – increased incidence in those working with chrysotile, amosite, anthophyllite, and with mixed fibers containing crocidolite, and tremolite.
  • Mesothelioma – cancer of the lining of the chest or abdominal wall. Pleural and peritoneal mesotheliomas were reported to be associated with occupational exposures to crocidolite, amosite, and chrysotile. mesothelioma may also occur among individuals living in neighborhoods of asbestos factories and crocidolite mines, and in persons living with asbestos workers.
  • Diffuse pleural thickening – a non-malignant disease affecting the lung lining
  • Gastrointestinal tract cancers these were reported to have been demonstrated in groups occupational exposed to amosite, chrysotile or mixed fibres containing chrysotile.

Long and thin fibers retain in the lung longer. They are comparatively more toxic than short and wide fibers as these fibers reach the lung and pleura. Fibers of amphibole asbestos such as tremolite asbestos, actinolite asbestos, and crocidolite asbestos are retained longer in the lower respiratory tract than chrysotile fibers of similar dimension.[11]

Information on the health effects of asbestos in people comes mostly from studies of people who were exposed in the past, to levels of asbestos fibers (greater than or equal to 5 μm in length) in workplace air that were as high as 5 million fibers/m3 (5 fibers/mL). The effects of asbestos in workers generally show after 15 years or more after the first exposure to asbestos.

The effect or the disease can increase with factors such as;

  1. The type of the asbestos fibers that they are exposed to
  2. The amount of fibers they inhale
  3. The number of times they are exposed
  4. The duration of time they exposed to
  5. Smoking
  6. Age

 

Important!10

  • ’  Exposure to asbestos can increase the likelihood of lung cancer, mesothelioma, and non-malignant lung conditions such as asbestosis (restricted use of the lungs due to retained asbestos fibers) and changes in the pleura (lining of the chest cavity, outside the lung).
  • ’  Changes in pleura such as thickening, plaques, calcification, and fluid around the lungs (pleural effusion) may be early signs of asbestos exposure. These changes can affect breathing more than previously thought. Pleural effusion can be an early warning sign for mesothelioma (cancer of the lining of the lungs).
  • ’  When asbestos fibers are inhaled, most fibers are expelled, but some can get stuck in the lungs and remain there throughout life. Fibers can accumulate and cause scarring and inflammation. Enough scarring and inflammation can affect breathing, leading to disease.
  • ’  Most cases of mesothelioma are diagnosed 30 years or more after the first exposure to asbestos.
  • ’  Asbestos-related disease has been diagnosed in asbestos workers, family members, and residents who live close to asbestos mines or processing plants.
  • ’  Health effects from asbestos exposure may continue to progress even after exposure is stopped.
  • ’  People exposed to high concentrations of asbestos, for longer periods of time, and/or are exposed more often have a higher risk of getting an asbestos related disorder/s.
  • ’  Inhaling longer, more durable asbestos fibers (such as tremolite and other amphiboles) contributes to the severity of asbestos-related disorders.

 

Health effects of asbestos in contact with skin reveal the formation of small “warts” or corns. The example comes from a group of workers installing amosite insulation in ships; nearly 60% of the people had one or more of these lesions, mostly on the hands (Alden and Howell 1944).[12]

 Reducing the threat of Asbestos[13] 

  • Be aware of the source of exposure
  • Regular hand and face washing to remove asbestos-containing dusts and soil, especially before meals, can lower the possibility of asbestos fibers on the skin being accidentally swallowed while eating.
  • Door mats can help lower the amount of soil that is tracked into the home; removing your shoes before entering will also help.
  • Planting grass and shrubs over bare soil areas in the yard can lower the contact that children and pets may have with soil and reduce the tracking of soil into the home.
  • If you are working related to any of the activities that are likely to contaminate your cloths with asbestos fibers, such as carpentry, demolition or maintenance of asbestos containing buildings, automobile repair and servicing, etc. showering or changing cloths before leaving work helps preventing toxic dust contamination in

As long as consumers are considered, any person who has any other material than asbestos, on their roof is strictly advised not to change. Those who have asbestos on their roofing, are advised not to scratch or cut dry asbestos sheets and have a coating paint on top of the Asbestos sheet and a ceiling of any other material to prevent exposure.

Getting tested11

  • A Chest x-ray.

The x-ray can detect early signs of lung disease caused by asbestos. While other substances besides asbestos can sometimes produce similar changes in the lungs, this test is usually reliable for detecting asbestos-related effects produced by long-term exposures at relatively high concentrations of asbestos fibers.

  • Gallium-67 lung scanning – to detect changes in the lung
  • High-resolution computed tomography- detects changes in the lungs.
  • Detection of microscopic asbestos fibers in pieces of lung tissue removed by surgery.
  • Asbestos fibers detected in material rinsed out of the lung, mucus (sputum), urine, or feces.   – but these tests are not reliable to estimate how much asbestos a person have been exposed to or to predict whether a person is likely to suffer any health effects.

Status of asbestos use, in Sri Lanka

Sri Lanka does not mine asbestos. 100% of asbestos are imported from different countries. They are used in roofing sheets, chemical insulation, Asbestos containing materials in machinery and in automobile components such as; break shoes, brake pads and clutch pads.

The safety measures and practices among workers engaged in manufacturing, transportation, building constructions, demolition and discarding are almost none. Asbestos are commonly found discarded in backyards and also used in simple garden decorations open for degradation.

 Legal status of Asbestos in Sri Lanka

 Sri Lanka ratified the Rotterdam convention since 19th January 2006, The Ministry of Agriculture being the national focal point and the Central Environmental Authority being the competent Authority in managing industrial chemicals. Main objective of this convention is to protect human health and the environment by sharing information on certain hazardous chemicals among parties and prior informed consent in international trade of chemicals (PIC).

Blue asbestos was banned in Sri Lanka since 1987, under the gazette Extraordinary No. 452/4, published on 6th May 1987 and only Chrysotile is used.

According to the Central Environmental Authority, a situation report and a policy recommendation report has been prepared while the preparation of a National Policy on usage of Asbestos related products is in process. In addition, several discussions have been carried out with all the stakeholders regarding the elimination of Asbestos related diseases in Sri Lanka.

After a meeting of Technical advisory committee for the management of Industrial Chemicals (TACMIC) in 2012, decisions were made to find out the possibilities of granting tax concessions for health and environment friendly non Asbestos products, awareness raising among public on health impacts of Asbestos products and also on the available alternatives including ceiling sheets and to restrict the approval for new Asbestos related industries and expansion for such existing industries.

Following, the Ministry of Environment and the Ministry of Health has submitted a joint cabinet paper to the cabinet and was granted the approval on 5th July 2012. The cabinet decisions included;

  • To update the national database on Chemicals
  • To identify priorities in management of carcinogenic chemicals in factories with the help of World Health Organization
  • To minimize the effects of the carcinogenic chemicals in factories and
  • To carry out a national program on carcinogenic chemicals.

Importation of asbestos:

 Interestingly, the records of importation extracted from “External trade statistics” by Sri Lanka Customs shows the imported amounts of asbestos including blue asbestos. (Table 1) thus it is seen that regulations on paper does not ensure the safety in practical situation.

Table 1: Importation details from 2005 to 2008 for asbestos coming under the HS Code 2524….

In year 2005
25240009 – Other
Country Quantity
BRAZIL 1161000 kg
CANADA 4514000kg
EGYPT 180000kg
GREECE 1134000kg
HONG KONG 5425775kg
POLAND 13941850kg
RUSSIA 405000kg
INDIA 587kg
SOUTH AFRICA 1407600kg

SINGAPORE

 47264000kg
In year 2006
25240009 – Other
BRAZIL 1480000kg
POLAND 17142748kg
CANADA 6216000kg
HONG KONG 4907000kg
SOUTH AFRICA 3744794kg
SINGAPORE 5954000kg
In year 2007
25240001 – Blue Asbestos
POLAND 90000kg
25240009 – Other
BRAZIL 1000000 kg
CANADA 2880000kg
HONG KONG 1068000kg
POLAND 9067500kg
SINGAPORE 3698800kg
252410  – Crocidolite
HONG KONG 36000kg
252490 – Other
BRAZIL 220000 kg
CANADA 6676100kg
GERMAMY 405000kg
HONG KONG 3447090kg
POLAND 12348000kg
SOUTH AFRICA 100800kg
SINGAPORE 4703200kg
UKRAINE 562500kg
In year 2008
252490-Other
BRAZIL 1770000 kg
CANADA 15120000kg
HONG KONG 3402700kg
POLAND 30103700kg
SOUTH AFRICA 13600kg
SINGAPORE 7703132kg

Issues to be addressed immediately

 Since the effects of asbestos contamination remains similar throughout the world, immediate steps should be taken to protect workers from extensive exposure while introducing a proper mechanism for disposal of Asbestos discarded from households, maintenance, production and demolition activities.

Since these items falls under hazardous waste, people should be made aware and effective mechanism should be introduced before these toxics are found in lungs.

Policy recommendations 

  • Policy should be brought up to manage the existing asbestos in use and also to introduce and popularize asbestos alternatives, if possible through the existing asbestos producing companies.
  • Form regulations to prevent or reduce the exposure to asbestos,
  • Form arrangements to deal with accidents, incidents and emergencies,
  • Form regulations to prevent or reduce the spread of asbestos and safe removal.

A procedure has been suggested by the EU-Asia Project on sustainable Constructional waste management in Sri Lanka. This indicated   procedure for Asbestos removal according to a technology developed by the Technology Regency International Group (UK) on Asbestos conversion.[14] The main process steps of this includes; Loading, Shredding, Chemical bath (de-watering), Furnace (the rest of the moisture removing), Rotary kiln (1200 degrees, one hour), Ejecting and finally sealing.

Methods and mechanism are available in other countries on safe removal of Asbestos according to the contamination levels in the air.[15]

Alternatives

For man has discovered worse chemicals first and the safer ones second, alternatives are now available for asbestos. (Table 2)

 Table 2: Alternatives for asbestos products[16]

Asbestos Product Substitute Products
Asbestos-Cement
Corrugated Roofing		 Fiber-cement roofing using: synthetic fibers (polyvinyl alcohol, polypropylene) and vegetable/cellulose fibers (softwood Kraft pulp, bamboo, sisal, coir, rattan shavings and tobacco stalks, etc.); with optional silica fume, fly ash, or rice husk ash
Micro-concrete (Parry) tiles
Galvanized metal sheets
Clay tiles
Vegetable fibers in asphalt
Slate
Coated metal tiles (Harveytile)
Aluminum roof tiles (Dekra Tile)
Extruded uPVC roofing sheets
Recycled polypropylene and high-density polyethylene and crushed stone (Worldroof)
Plastic coated aluminum
Plastic coated galvanized steel.
Asbestos-Cement Flat Sheet (ceilings, facades, partitions) Fiber-cement using vegetable/cellulose fibers (see above), wastepaper, optionally synthetic fibers
Gypsum ceiling boards (BHP Gypsum)
Polystyrene ceilings, cornices, and partitions
Façade applications in polystyrene structural walls (coated with plaster)
Aluminum cladding (Alucabond)
Brick
Galvanized frame with plaster-board or calcium silicate board facing
Softwood frame with plasterboard or calcium silicate board facing.
Asbestos-Cement Pipe High Pressure:
Cast iron and ductile iron pipe
High-density polyethylene pipe
Polyvinyl chloride pipe
Steel-reinforced concrete pipe (large sizes)
Glass-reinforced polyester pipeLow Pressure:
Cellulose-cement pipe
Cellulose/PVA fiber-cement pipe
Clay pipe
Glass-reinforced polyester pipe
Steel-reinforced concrete pipe (large diameter drainage)
Asbestos-Cement Water Storage Tanks Cellulose-cement
Polyethylene
Fiberglass
Steel
Galvanized iron
PVA-cellulose fiber-cement
Asbestos-Cement Rainwater Gutters; Open Drains (Mining Industry) Galvanized iron
Aluminum
Hand-molded cellulose-cement
PVC

Conclusion

There is no debate on the toxicity of Asbestos. May it not been proved for Sri Lankans. It is just few decisions of policy makers that will be required to bring the change, including, replacement of the Asbestos fibers with an alternative. As for the general public the best option is to be aware and take measures at every step to prevent contamination of the toxic material/s.

 

Bibliography

  1. http://www.asbestos.com/products/ (Accessed 26 February 2014)
  2. http://www.atsdr.cdc.gov/asbestos/asbestos/health_effects/, Asbestos, Health Effects, ASTDR. (Accessed 31 January, 2014)
  3. http://www.ncisl.lk/statistic.php , statistics of National Cancer Institute. (Accessed 31 January, 2014)
  4. EU (2003). Directive 2003/18/EC of the European Parliament and of the Council of 27 March 2003 amending Council Directive 83/477/EEC on the protection of workers from the risks related to exposure to asbestos at work. Official Journal L 097, 15/04/2003 P.0048 – 0052.
  5. ACGIH (2007). Documentation of the TLVs and BEIs with Other Worldwide Occupational Exposure Values – 2007, Cincinnati, OH [CD-ROM].
  6. Saalo A, Länsimäki E, Heikkilä M, Kauppinen T (2006). ASA 2006. Syöpäsairauden vaaraa aiheuttaville aineille ja menetelmille ammatissaan altistuneiksi ilmoitetut Suomessa. (In Finnish)
  7. Hagemeyer O, Otten H, Kraus T (2006). Asbestos consumption, asbestos exposure and asbestos-related occupational diseases in Germany. Int Arch Occup Environ Health, 79: 613–620. doi:10.1007/s00420-006-0091-x PMID:16523318
  8. Albin M, Jakobsson K, Attewell R et al. (1990). Mortality and cancer morbidity in cohorts of asbestos cement workers and referents. Br J Ind Med, 47: 602–610. PMID:2207031
  9. Kauppinen T & Korhonen K (1987). Exposure to asbestos during brake maintenance of automotive vehicles by different methods. Am Ind Hyg Assoc J, 48: 499–504.PMID:3591672
  10. Elimination of Asbestos related diseases, (2006), World Health Organization.
  11. http://www.atsdr.cdc.gov/asbestos/asbestos/health_effects/ (Accessed 5 March 2014)
  12. Alden HS, Howell WM. 1944. The asbestos corn. Archives of Dermatology and Syphilology 49:312-314.
  13. www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp61-p.pdf‎ (Accessed 5 March 2014)
  14. https://www.safework.sa.gov.au/…/How_to_Safely_Remove_Asbestos.pdf , (December 2011) by Safe Work Australia
  15. cowam.tec-hh.net/COWAM-presentation-PVC,asbestos.pdf‎, PVC and Asbestos waste management in Sri Lanka, EU-Asia Project on sustainable Constructional waste management.
  16. Substitutes for Asbestos-Cement Construction Products, by Barry Castleman Updated October 8, 2009 (Accessed on 20/ 02/ 2014)
  17. http://info.mayiclaim.co.uk/personal_injury_compensation_claim_news/bid/331511/Children-are-More-at-Risk-from-Asbestos-than-Teachers-in-Schools, “Children are More at Risk from Asbestos than Teachers in Schools” by Tony Wheeler on Thu, Jan 09, 2014.
  18. [1]  Substitutes for Asbestos-Cement Construction Products, by Barry Castleman Updated October 8, 2009  (Accessed on 20/ 02/ 2014)

Why should we care…

“What goes around, comes around” is an old saying that we all know. But how much do we really accept this fact? The way I see is, if we are ever afraid of happening to bear the consequences, we wouldn’t be doing most of the things we do today.

Thinking about a very simple fact, will a farmer spread agro-chemicals to his field if he accept that this poison can end up in his own plate and make him loose a kidney? Will a paint manufacturer mix up lead in paint if he accept that this lead can end up in his child’s toy and result in making him a permanent deaf? Well, I don’t think so….

Then, what do we lack? The knowledge on consequences of course! We don’t really know what our hazardous inputs to the environment can actually do to us. Because we haven’t seen what it has done so far, or do not pay heed as it is not relevant or has not affected “me and my family” so far. But is it true? Can we just wash our hands saying “not my problem”? When it comes back as an environmental disaster will it affect differently on “I didn’t do it people”?

So, let’s start to talk about causes and consequences. To step up in order to make a difference.